Хаартыска -- СИА.
Саҥа глобальнай чинчийии көрдөрбүтүнэн уонна «Berkeley Earth» сурунаалга бэчээттэммитинэн Сиргэ салгын температура улаатар.
2025 сылга муус устар ыйа иккис саамай сылаас салгыннаах ыйынан буолбут, оттон сыл бастакы түөрт ыйдааҕы орто температурата индустриальнай иннинээҕи таһымтан муҥутуур 1,5°С кирбиигэ чугаһаабыт. Бу аан дойду учуонайдарын иккис сылын субуруччу долгутар. Бу саас муус устар ыйа 1850 сылтан ордук сылаас салгыннааҕынан билиннэ уонна сыл ахсын салгын температурата эбиллэн иһэринэн учуонайдары долгутар.
Чинчийии көрдөрүүтүнэн, сылыйыы аан дойдуну барытын таарыйар, ол эрээри, атын эрэгийиэннэринэн ордук биллэрдик бэлиэтэммит. Холобур, Ираҥҥа муус устар ыйга саамай куйаас ыйынан буолбут уонна эрдэ олохтоммут рекорду аһардыбыт. Дойдуга салгын температурата 1960 сылтан 2°С эбиллибит.
Европаҕа орто салгын температура 9,38°С көрдөрүүлэммит, Антарктика уонна Арктика мууһа ууллар — иэнэ 3% уонна 10% аччаабыт. Айылҕа алдьархайа эбиллэн иһэр — күүстээх ардах кэннэ Европа ууга барбыт, оттон Хотугу Америка кураантан эрэйдэнэр. Учуонайдар 2025 сылы устуоруйаҕа саамай итии сылынан буолуо диэн сабаҕалыыллар. Ону тэҥэ 52%-нан сылга орто температура 1,5°С кирбиитин аһарыа диэн сабаҕалааһын баар. Бу туһунан «Моя планета» суруйар.
Ыалбыт Ылдьаана хотуттан айгыстан, айманан кэллэ. Уонча хонукка туундараҕа саас кэлиитин көрө диэн көппүтүн сураҕын…
Бүгүн, бэс ыйын 1 күнүгэр, Дьокуускайга Өрөспүүбүлүкэ болуоссатыгар Улуу Кыайыы 80 сылынан дуобаттаатылар. Дуобатчыттарга ураты…
А.Р.Халдеева аатынан Бороҕон модельнай бибилэтиэкэтэ Улуу Кыайыы 80 сылынан Аҕа дойду сэриитин…
Тина Николаевна Лебедева — Саха АССР үтүөлээх бырааһа, Арассыыйа Федерациятын үтүөлээх учуутала, Бочуот уордьанын кавалера, СӨ…
О.П.Иванова - Сидоркевич аатынан Амматааҕы айар сайдыы киинэ сылын аайы үгэскэ кубулуйбут «Хотугу кустук» Амма…
Бэс ыйа -- от-мас, сир симэҕэ тиллэр, чыычаах ыллыыр, сайын саҕаланыыта, үрүҥ түүн түһүүтэ. Норуот…