www.sakha.gov.ru
«Демография» национальнай бырайыак чэрчитинэн Саха сиригэр биэс эрэгийиэннээҕи бырайыак үлэҕэ ылыллыбыттара, үбүлээһиннэрин уопсай кээмэйэ 5,7 млрд солк. тэҥнэһэр. Ол курдук, “Оҕолоох дьиэ кэргэҥҥэ көмө”, «Идэ булууга көмө», «Аҕа көлүөнэ», «Спорт- олох нуормата» уонна «Уопсастыбыннай доруобуйаны бөҕөргөтүү» биэс бырагыараама өрөспүүбүлүкэ олохтоохторун өйүүргэ үлэлииллэр. Ол курдук, оҕо төрөөһүнүн үрдэтии, социальнай суолталаах эбийиэктэри тутуу уонна олох хаачыстыбатын үрдэтиигэ, онно барытыгар төһүү күүс буолаллар.
Холобур, Өлүөхүмэ улууһугар 2015 сыллаахха кырдьаҕастары уонна инбэлииттэри стационарнай көрүүгэ аналлаах 100 миэстэлээх дьиэ бастакы уочарата үлэҕэ киирбитэ. Бу дьиэҕэ эмтиир хос, ас астыыр сир, остолобуой тэриллибиттэрэ. 2020 сылга тутуу иккис уочарата — 200 миэстэлээх дьиэ тутуута «Демография” национальнай бырайыак чэрчитинэн салҕаммыта.
Билигин уопсайа 7 тыһ.кв.м. иэннээх икки этээстээх таас дьиэҕэ, эмтэнэргэ, сынньанарга, олорорго бары аныгы ирдэбиллэри тутуһуллан оҥоһуллубут дьиэҕэ өрөспүүбүлүкэ биир саамай кырдьаҕас социальнай тэрилтэтэ (тэрилтэ 1927 сыллаахха төрүттэммитэ) көһөн, онно олорор дьону хааччыйыыта лаппа тупсубута.
Саха сирин Ил Дархана Айсен Николаев, өрөспүүбүлүкэҕэ социальнай тэрилтэлэр материальнай-техническэй баазаларын бөҕөргөтүүгэ ураты болҕомтотун уурар, социальнай өҥө хаачыстыбатын үрдэтиигэ былааннаах үлэ ыытылларын ирдиир.
“Кэнники сылларга социальнай тэрилтэлэр хааччыллыылара биллэрдик тубуста. Маннык дьиэлэргэ олорор дьон куттала суох олороллоругар улахан болҕомто уууруллар. Арассыыйа Бэрэсидьиэнигэр Владимир Путинҥа уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дарханыгар Айсен Николаевка дьон олоҕо тупсарыгар кыһамньыларын, доруобуйаларыгар хааачахтаах дьону эмтииргэ болҕомтолорун иһин махталбын тиэрдэбин”, — диэн этэр Өлүөхүмэ кырдьаҕастары уонна инбэлииттэри стационарнай көрүүгэ аналлаах дьиэтин салайааччыта Афанасий Петров.
Уопсастыба иннигэр тыҥаан турар демографическай бэлиитикэ кыһалҕаларын «Уһук Илин уонна Арктика демографиятын сайдыыта» бүтүн Арассыыйатааҕы кэмпириэнсийэҕэ ырытыахтара. Ахсыс демографическай кэмпириэнсийэ 2023 сыл от ыйыгар Благовещенскайга, Амур уобалаһыгар ыытыллыаҕа. Улахан ырытыы былаһааккатыгар федеральнай уонна эрэгийиэннээҕи былаас бэрэстэбииттэллэрэ, наука үлэһиттэрэ, сайдыы институтун үлэһиттэрэ мустан Уһук Илиҥҥи эрэгийиэҥҥэ демография кыһалҕаларын ырытыахтара.
Сунтаар Ыгыаттата - Кыыл Уолун ытык сирэ. Бу сир миэхэ, Сунтаар дьонугар, Сибиэрэп аймахтарыгар, үөлээннээхтэригэр,…
От ыйа — сайын үгэнэ, сайын оройо. От-мас сибэккитэ, туораҕа ситэр. Үрэх кытылыгар сардаана сибэкки…
“Булчуттар бүгүн ытынан суоллаан көрүөхтэрэ”, - диэтэ баһылык Тоҕо эрэ кэлиҥҥи кэмҥэ эһэ нэһилиэнньэлээх пуун…
Ааспыт сууккаҕа Саха сиригэр 8 буруйу оҥоруу тахсыбыт. Манан процессуальнай бэрэбиэркэни ыытыыны уонна холуобунай дьыалалары…
От ыйын 4-5 күннэригэр Нерюнгри оройуонугар аан бастаан өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо Ыһыаҕа ыытыллар. Бүгүн, от ыйын…
Бүгүн, от ыйын 3 күнүгэр, куорат үрдүнэн быстах кэмҥэ өрөмүөн үлэтэ буоларынан сибээстээн, күн устата…