Уһун магнитнай буурҕа Саха сирин сабардыа

Субуотаттан, от ыйын 12 күнүттэн саҕалаан, Саха сиригэр нэдиэлэ устата магнитнай буурҕа саҕаланыа. Мөлтөөһүн аныгыскы өрөбүллэргэ эрэ күүтүллэр. Маннык сабаҕалааһыны Куйаар чинчийиилэрин институтун Күн астрономиятын лабораториятын уонна АНА Сибиирдээҕи салаатын Күн-Сир физикатын институтун учуонайдара оҥороллор.

Геомагнитнай хамсааһын от ыйын 12 күнүгэр киэһэлик саҕаланыа. Магнитнай буурҕа от ыйын 19 күнүгэр диэри салҕаныа, онтон көрдөрүүлэр нуормаҕа төннүөхтэрэ. Ол эрээри, икки хонугунан Саха сиригэр өссө күүстээх буурҕа эргиллиэҕэ.

Соторутааҕыта учуонайдар от ыйынааҕы сабаҕалааһыны чопчулаатылар. Билиҥҥи туругунан, от ыйын 22-23 күннэригэр магнитнай буурҕалар түһэллэрэ күүтүллэллэр. Сир магнитосфератын уларыйыыта уруккутун курдук от ыйын 21, 28 уонна 29 күннэригэр күүтүллэр. Ол да буоллар, учуонайдар бэлиэтииллэринэн, уһун болдьохтоох сабаҕалааһыннар Күҥҥэ билиҥҥи балаһыанньаттан тутулуктанан улаханнык уларыйыахтарын сөп.

Геомагнитнай уларыйыылар кэмигэр  быраастар эти-хааны ноҕуруускалыыртан уонна уйулҕаны долгутартан туттунарга, толору сынньалаҥнаах утуйууга ураты болҕомтону уурарга уонна ууну элбэхтик иһэргэ сүбэлииллэр. Хроническай ыарыылаах дьоҥҥо наадалаах эмптэрин эрдэттэн бэлэмнииргэ сүбэлэнэр. Маннык күннэргэ утуйар уу кэһиллиитэ,  төбө ыарыыта бэлиэтэниэн сөп.