Умсааччы эчэйиитэ: биир сэрэҕэ суох ыстаныы олоҕу хайдах алдьатыан сөбүй?

Share

Сыл аайы сөтүөлүүр кэм саҕаланыыта уончанан киһи ууга ыстанарга биир сэрэҕэ суох хамсаныыттан сиһин тоноҕоһун олус ыардык эчэтэр.

«Умсааччы эчэйиитэ» диэн ааттанар бу дэҥнэр үксүгэр төннүбэт содулга – инбэлиит буолууга эбэтэр өлүүгэ-сүтүүгэ тириэрдэллэр. Онуоха эчэйбит дьон үгүстэрэ – эдэр, доруобай дьон, кинилэргэ куйаас күҥҥэ сөрүүкүүр баҕаттан оҥорбут хамсаныылара дьылҕаны быһаарар алдьархайга кубулуйар.

Умсааччы эчэйиитэ киһи төбөтүнэн уу түгэҕэр эбэтэр уу аннынааҕы мэһэйгэ күүскэ охсуллан, моонньо айылҕа таһынан токуруйуутуттан эбэтэр кэдэрийиититтэн үөскүүр. Үксүгэр бу билбэт сиргэ умсуу, чычаас ууга үөһэттэн ыстаныы эбэтэр итирик турукка сылдьан сөтүөлээһин кэмигэр тахсар.

Ордук кутталлаахтар – түгэҕэ көстүбэт болугур уулаах, ону таһынан уу анныгар тимирбит мас, таас, тутуу бөҕө курдук мэһэйдэрдээх буолуон сөптөөх сирдэр.

Статистика көрдөрөрүнэн, маннык эчэйиилэр 50 %-нара өлүүгэ тириэрдэллэр, оттон тыыннаах хаалбыттар үксүгэр инбэлиит буолаллар. Онуоха ордук эмсэҕэлээбит дьон үксүлэрэ 15-тэн 35-гэр диэри саастаах эдэр дьон буолаллар.

Алдьархайтан сэрэнэр наадаттан, судургу куттал суох буолуу быраабылаларын тутуһуохха сөп. Билбэт сиргэ, ордук төбөнөн түһэн, хаһан да умсуо суохтааххыт. Ыстаныах иннинэ уу дириҥин хайаан да бэрэбиэркэлиэххэ наада. Үөһэттэн умсарга 4-5 миэтэрэттэн намыһаҕа суох дириҥ куттала суоҕунан ааҕыллар.

Оттон алдьархай тахсар түбэлтэтигэр, бастакы көмөнү сөпкө оҥоруу улахан суолталаах. Эмсэҕэлээбит киһини  хамсатыа суохтааххыт – бу сис ууҥуоҕун эчэйиитин  уустугурдуон сөп. Быраастар төбөнү уонна моонньуну хамсаппакка тутарга уонна суһал көмөнү ыҥырарга сүбэлииллэр.

Recent Posts

  • Култуура
  • Сонуннар

ВИДЕО: «Тааттаҕа оҥоһулунна» быыстапка — сахалыы тыыннаах

Таатталар «Манчаар онньууларын» кэмигэр "Тааттаҕа оҥоһулунна" диэн анал быыстапканы тэрийдилэр. Бу туһунан Дьокуускай куорат олохтооҕо…

30 секунд ago
  • Сонуннар
  • Тыа хаһаайыстыбата

“Сылга 5300-5600 туоннаны балыктыыбыт”

Балыксыт күнүн көрсө СӨ Тыатын хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин  Хоту дойду төрүт салааларын сайыннарыыга уонна…

24 минуты ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Сиэннэри иитии иһин биэнсийэни үрдэтэргэ этии киллэрдилэр

Госдуумаҕа «Сиэрдээх Арассыыйа— Кырдьык иһин» фракциятын дьокутааттара үлэ миниистирэ Антон Котяковка этии ыыттылар. Бэлиитиктэр сиэннэрин…

55 минут ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

60-тан үөһэ саастаахтарга тырааныспары салайар көҥүллэрин кытаатыннарар былааннаахтар

Арассыыйаҕа 60-тан үөһэ саастаах суоппардарга сыһыаннаах быраабылалары кытаатыннарарга этии киллэрдилэр. Бу туһунан  2030 сылга диэри…

1 час ago
  • Сонуннар
  • Спорт

Хотугу дэгит күрэскэ Нерюнгри хамаандата кыайда

Таатта улууһугар Ытык Күөлгэ "Манчаары оонньууларынан" бүгүн ыытыллыбыт хотугу дэгит күрэс кыайыылаахтара быһаарылыннылар. Хотугу дэгит…

2 часа ago
  • Сонуннар
  • Үөрэх

2027 сылтан үрдүк үөрэх кыһаларыгар күүстээх реформаны бэлэмнииллэр

РФ Үөрэҕириитин уонна билимин министиэристибэтигэр иһитиннэрбиттэринэн, үрдүк үөрэх саҥардыллыбыт тиһигин киэҥник киллэрии 2027–2028 үөрэх дьылыгар…

2 часа ago