Уон сыл устатыгар Саха сирэ 200-тэн тахса сөбүлэһиини түһэристэ

Илиҥҥи экэнэмиичэскэй пуорумҥа (ИЭП) Саха Өрөспүүбүлүкэтэ уонча сыл устатыгар 200-тэн тахса сөбүлэһиини түһэристэ. Олору олоххо киллэрии түмүгүнэн, эрэгийиэн экэниэмикэтигэр угуллубут инвестиция уопсай кээмэйэ 1 триллион солкуобайтан таҕыста.

Ол 9 тыһыынчаттан тахса үлэ миэстэтин таһаарарга уонна өрөспүүбүлүкэ 469 тыһыынча кэриҥэ олохтооҕун олоҕун хаачыстыбатын тупсарарга кыах биэрдэ. Бу туһунан Ил Дархан, бырабыыталыстыба пресс-сулууспата иһитиннэрэр.

Пуорумҥа түһэрсиллибит сөбүлэһиилэр түмүктэринэн тутуллубут, оҥоһуллубут бырайыактар: “Саюри” тэпилииссэ, “Сулустаах” түөлбэ, Арктика улуустарын ВОЛС-ка холбооһун, 531 км усталаах Тиихэй Акыйааҥҥа тахсар тимир суол, 2,7 туонна кыһыл көмүһү хостуур кыамталаах Тарыҥнааҕы хайа-байытар собуот, Жатайдааҕы устар ааллары тутар собуот, о.д.а.

Арассыыйа бэрэсидьиэнэ Владимир Путин 2023 сылга Илиҥҥи экэнэмиичэскэй пуорум чэрчитинэн Уһук Илиҥҥи куораттары, ол иһигэр Дьокуускайы уонна Нерюнгрины сайыннарар бырагыраама олоххо киириитин ырытан көрбүтэ. 2023-2025 сс. куораттар социальнай-экэнэмиичэскэй сайдыыларын кэлим былааннаан көрүү түмүгүнэн 33 эбийиэги тутуу саҕаламмыта: Дьокуускайга — 22, Нерюнгрига – 11. Ол курдук Дьокуускайга Ленин болуоссата, Сайсары күөл кытыыта уонна Роман Дмитриев аатынан кытыл үрдэ уларытан оҥоһуллубуттара, ДСК саҥардыллыбыта. Нерюнгрига Киин оройуон балыыһатын 2 блога саҥаттан оҥоһуллубута.

2023 сыллааҕы сөбүлэһии түмүгүнэн “Үлэ кыбартаала” креативнай кластер үлэҕэ киллэриллибитэ. Билигин манна 203 резидент үлэлиир, уопсай киллэрбит үптэрэ 262 мөл. солк. тиийдэ.

«Сылын аайы өрөспүүбүлүкэ ИЭП-кэ уонунан дьоһун суолталаах сөбүлэһиилэри түһэрсэр. Быйыл биһиги эрэгийиэннэр икки ардыларынааҕы бииргэ үлэлээһинтэн саҕалаан бырамыысыланнай эбийиэктэри тэрийиигэ тиийэ киэҥ хайысханы хабар 30-ча саҥа сөбүлэһиини илии баттыыр былааннаахпыт. Ону тэҥэ уопуту атастаһар, тас экэнэмиичэскэй сыһыаны бөҕөргөтөр, саҥа партнердары көрдүүр уонна бииргэ бырайыактары олоххо киллэрэр сыаллаах панельнай сиэссийэлэргэ уонна дьыалабыай кэпсэтиилэргэ кыттарбыт былааннанар», — диэтэ экэниэмикэ миниистирэ Петр Попов.

РФ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы, Уһук Илиҥҥи федеральнай уокурукка Ил Дархан боломуочуйалаах бэрэстэбиитэлэ, ИЭП тэрийэр кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Юрий Трутнев быйылгы пуорумҥа Уһук Илиҥҥэ өссө ханнык сайдыы инструменнара наадаларын ырытыахтаахтарын бэлиэтээтэ.

“Уһук Илиҥҥэ бырабыыталыстыба өйөбүлүн туһанан, 10,6 триллионтан тахса солкуобайдаах инвестициянан 2900-тэн тахса инвестиционнай бырайыак олоххо киирэр. Ол көмөтүнэн Уһук Илиҥҥи экэниэмикэҕэ 5,4 трлн солкуобай чааһынай инвестиция киирдэ. 2030 сылга диэри бу сыыппара 12 трлн солкуобай буолуохтаах. Уопсайа 10 сыл устата Уһук Илин экэниэмикэтигэр 20 трлн солк. угулунна. Биһиги инникитин даҕаны Уһук Илини сайыннарыахпыт, инвестордары бэйэҕэ тардыахпыт, саҥа тэрилтэлэри арыйталыахпыт, социальнай инфраструктураны сайыннаран, куорат эйгэтин уларытан, оскуолалары, уһуйааннары, балыыһалары, поликлиникалары, спортивнай уонна социальнай эбийиэктэри тутан, Уһук Илин дьонун олоҕун тупсарыахпыт», — диэтэ Юрий Трутнев.