Вацлав Серошевскай «Якуты» үлэтин иккис туома сүрэхтэннэ

Share

«В.Л. Серошевскай «Якуты» II томун таһаарыы (Матырыйааллар, варианнар. I туомтан хаалбыт заметкалар, остуоруйалар,)» бырайыак Нуучча географическай уопсастыбатын гранынан уонна «Алаас» информационнай-технологическай киин итиэннэ Саха сирин духуобунаһын академиятын кыттыгастаах үбүлээһиннэринэн олоххо киирдэ.

Биллиилээх этнограф-сибировед, суруйааччы, публицист В.Л. Серошевскай география, килиимэт, сахалар төрүттэрин, олохсуйууларын, нэһилиэнньэ этин-хаанын туругун, олоҕун-дьаһаҕын, аһын-үөлүн, таҥаһын-сабын, тутуутун, искусствотын, баайын-дуолун, үлэтин-хамнаһын, оҕотун-уруутун, тылынан уус-уран айымньытын, итэҕэлин курдук киэҥ-куоҥ боппуруоһу чинчийбитэ.

Ааптар 19-с үйэ 1880-1890 сс. саха норуотун күннээҕи олоҕун-дьаһаҕын этнография өттүнэн кэтээн көрүүтэ улахан үлэни бэлэмнииригэр олук буолбута.
«Якуты» кинигэ бастакы туомун Нуучча географическай уопсастыбата 1896 с. Петербурга таһаарбыта. Бу үлэ өссө бэчээттэнэ илигинэ Нуучча географическай уопсастыбатын Аччыгый көмүс мэтээлинэн наҕараадаламмыта.

1901 с. Вацлав Серошевскай кинигэ иккис туомун бүтэрбитэ уонна бэчээккэ бэлэмнээбитэ. Кыайан тахсыбатах үлэ Санкт-Петербурга НГУо научнай архыыбыгар хараллан сыппыта.
СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Сергей Местников эппитинэн, судаарыстыба уонна Саха сирин научнай уопсастыбаннаһа иккис туом тахсарыгар интэриэстээх этилэр, онон илиинэн суруллубут үлэни өрөспүүбүлүкэ атыыласпыта уонна тексин Национальнай архыыпка биэрбитэ.

«Өрөспүүбүлүкэ салалтата уонна Бастакы Бэрэсидьиэнэ Михаил Ефимович Николаев үлэ 2-с туома тахсарыгар улахан сыраларын уурдулар. Наука, национальнай архыып, университет, атын да эйгэ үлэһиттэрин кыһамньылаах үлэлэринэн, биһиги бу иккис туому илиибитигэр тутабыт. Бу таһаарыыга интэриэс олус улахан буолуоҕа. Серошевскай бэйэтэ эппитин курдук, бу үлэ саҥа научнай үлэлэр тахсалларыгар олугунан буолуон сөп», — диэтэ Сергей Местников.

Иккис туому филология билимин хандьыдаата Агафья Захарова оҥордо. Кинигэни Национальнай архыып кылаабынйа археограба Александр Калашников бэлэмнэстэ.

Иккис туомҥа олохтоох нууччалар уонна хотугу төрүт олохтоох норуоттар тустарынан матырыйааллар киирдилэр.

Recent Posts

  • Сонуннар
  • Уопсастыба

2026 сылга үлэ тосту уларыйыа. Үлэһиттэр уонна үлэ көрдөөччүлэр туохха бэлэм буолуохтаахтарый?

Күн бүгүҥҥүттэн  үлэ күнүн кыраапыгын оҥоһуу өй (ИИ) былаанныан сөп. Үлэ эйгэтэ олус түргэнник уларыйан,…

20 минут ago
  • Быһылаан
  • Бэрээдэк
  • Сонуннар

Дьокуускай киинигэр дьону кырбаабыт ыччаты көрдүүллэр

Дьокуускай киинигэр Киров уулуссаҕа баар түүҥҥү аралдьытар тэрилтэ аттыгар түөрт киһи икки уолу кырбаабыттар. Бэрэбиэркэ…

50 минут ago
  • Интэриэһинэй
  • Сонуннар

Чысхаан уонна Дьыл Оҕуһа туох атыннаахтарый?

Тымныы полюһа Өймөкөөн Тымныытын сирэйдиир икки мэҥэ бэлиэ баар – Дьыл оҕуһа уонна Чысхаан. Тымныы…

1 час ago
  • Сонуннар
  • Сүрүн
  • Уопсастыба

Ил Дархан Айсен Николаев Сергей Фурсенколыын  көрүстэ

Ил Дархан Айсен Николаев Дьокуускайга оробуочай сырыытынан кэлбит «Газпромбанк» АУ вице-бэрэсидьиэнинэн, «Үрдүк технологиялаах мэдиссиинэ көмөтө»…

2 часа ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Сергей Местников: «Тыллар араастарын харыстааһыҥҥа уонна сайыннарыыга систиэмэлээх үлэ ыытыллар»

СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Сергей Местников, дойду Бэрэсидьиэнин Владимир Путин быһа эпиирин кэннэ, өрөспүүбүлүкэҕэ култууралар…

2 часа ago
  • Быһылаан
  • Бэрээдэк
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Бастрыкин  ОДьКХ эйгэтигэр олохтоохтор бырааптара кэһиллибитин бэрэбиэркэлииргэ сорудахтаата

Силиэстийэлиир кэмитиэтин (СК) баһылыга РФ Бэрэсидьиэнин быһа сибээһигэр этиллибит Саха Өрөспүүбүлүкэтин  олохтоохторун бырааптара кэһиллибитин туһунан…

2 часа ago