Валерий Николаев: “Ил Дархан сыл чаҕылхай түгэннэрин бэлиэтээтэ уонна кэлэр сылларга улахан соруктары туруорда”

Бүгүн Ил Дархан Айсен Николаев Ил Түмэҥҥэ үгэс буолбут туһаайыытын эттэ. Өрөспүүбүлүкэ дьоно-сэргэтэ, салалтата бу туһаайыыны болҕойон иһиттэ-көрдө. Үөһээ Бүлүү улууһун баһылыга Валерий Николаев туһаайыынан бэйэтин санаатын үллэһиннэ:

—                 Ил Дархан бэйэтин этиитигэр сыл чаҕылхай түгэннэрин бэлиэтээтэ уонна кэлэр сылларга улахан соруктары, ол иһигэр сорох хайысхаларга 2030 сылга диэри былааннары туруорда. Айсен Николаев салалтатынан өрөспүүбүлүкэҕэ улахан үлэ ситиһилиннэ. Бастатан туран, доруобуйа харыстабылын систиэмэтэ, социальнай бырайыактар, олох таһыма, анал байыаннай дьайыы кыттыылаахтарын өйөөһүн, каадыры бэлэмнээһин, ыччаты патриотическай тыыҥҥа иитии туһунан иһитиннэрдэ. Уопсай балаһыанньаны олус чуолкайдык ырытан кэпсээтэ. Анал байыаннай дьайыы кыттыылаахтарыгар өйөбүлү, онуоха биһиги волонтердарбыт, ийэлэрбит, уопсайынан норуот оҥорор көмөтүн ордук бэлиэтээтэ. Кэлэр сылга өссө элбэх оскуола, оҕо уһуйаана тутуллан, хаарбах дьиэттэн көһөрүү бырагыраамата салҕанан барыаҕын эттэ. Арктиканы сайыннарыы эмиэ биир сүрүн сорук. Арктика улуустарыгар авиабилиэккэ субсидия салгыы оҥоһуллуоҕун эттэ. Биһиги улууспутугар ыраах сытар Туобуйа нэһилиэгэр субсидиялаах рейс көтөрүгэр эрэлбит улаатта. Быйылгы туһаайыыга өрөспүүбүлүкэ үөрэхтээһиҥҥэ бастыҥ көрдөрүүлээҕин Айсен Сергеевич бэлиэтээн эттэ. Кэлэр сылга улууспутугар үөрэхтээһин 150 сылын бэлиэтээри олоробут, онон бу хайысхаҕа эмиэ болҕомто ууруллар. Былырыын уонтан тахса эрэ оҕо үрдүк үөрэххэ киирбит буоллаҕына, быйыл 31 оҕо үрдүк үөрэххэ киирдэ. Онон рейтиҥҥэ икки позициянана инники баран биэрдибит. Мэдиссиинэ үлэһиттэрэ өрөспүүбүлүкэҕэ тиийбэттэрэ бүгүн эмиэ ахтылынна, ол иһигэр биһиги Үөһээ Бүлүүбүт улууһугар эмиэ. Онуоха Мэдиссиинэ кэллиэһин филиаллара улуустарга аһыллыбыттара саамай сөптөөх хайысха диэм этэ. Биһиэхэ уопсайа 60 устудьуон үөрэнэ сылдьар, кинилэр үөрэхтэрин бүтэрдэхтэринэ, каадырынан хааччыйыыны ситиһиэхпит. Бэҕэһээ эрэ улууспут киинигэр саҥа балыыһа үлэҕэ киирэн, үөрүүбүт үксээтэ. Доруобуйа харыстабылыгар сыһыаннаан туруоруллубут соруктар туолан иһэллэр. Ил Дархан бүгүн гаастааһыҥҥа саҥа соруктары туруорда. Биһиги улууспутугар өрүс уҥуор сытар нэһилиэктэрбитигэр өр кэтэспит гааспыт ситимэ 2026 сылтан тардылларын иһитиннэрдэ. Ил Дархан туһаайан этиитигэр  Саха сиригэр 2026 сылы Култуура сылынан биллэрдэ. Үөһээ Бүлүү улууһа саха төрүт култууратын тута сылдьар улууһунан биллэр. Култуура эйгэтигэр бэйэлэрин кылааттарын киллэрбит элбэх култуура диэйэтэллээхпит. Онон эһиилги сыл Култуура сылынан биллэриллибитин, биһиги, үөһээ бүлүүлэр үөрэ, биһирии ылынныбыт.