Ыам ыйын 8 күнүгэр “Якутия” хаһыат бирииһигэр эстафета ыҥырар!

Бирииһин пуондата — 500 тыһ. солк.

“Якутия” хаһыат үгэскэ кубулуйбут эстафетатын устуоруйата 1944 сыллаахтан саҕаланар. Аҕа дойду Улуу сэриитин кэмигэр саҕаламмыт буолан, байыаннай-прикладной көрүҥнээх эбит – бинтиэпкэлээх, санитарнай суумкалаах сүүрэллэрэ, бэлисипиэттээх, оннооҕор Аппа күөлүн тыынан туоруур түһүмэх баар буола сылдьыбыт.

Кыайыы 80 сылынан ”Сахамедиа” РИИХ уонна  Дьокуускай куорат уокуруктааҕы дьаһалтатын физкултуураҕа, успуорка управлениета эстафетаны ыытар былааннаах үлэлии сылдьаллар. Киһи истэн үөрэрэ, эстафета ыытылларын туһунан оскуолалартан саҕалаан, тэрилтэлэргэ тиийэ олус элбэх ыйытыы киирэрэ буолар. Онон бүгүҥҥү пресс-кэмпэриэнсийэҕэ тэрийээччилэр бары ыйытыыларга хоруйдары биэрдилэр.

В.Д. Колесов, ”Сахамедиа” РИИХ генеральнай дириэктэрэ:

-Ааспыт сылларга пандемия, ол кэнниттэн Ленин проспега, болуоссата саҥаттан оҥоһулланнар, “Якутия” хаһыат бирииһигэр ыытыллар эстафета хас да сыл тохтуу сылдьыбыта. Быйыл Улуу Кыайыы 80 сылынан Дьокуускай куорат физкултуураҕа, успуорка управлениетын кытта бииргэ “Кыайыы эстафетата” диэн ааттаан сөргүтэргэ сананныбыт. Хаһан да буолбатах бириистээх пуонданы туруордубут – 500 тыһ. солк. Спонсордары ыҥырабыт, кинилэргэ сылы быһа информационнай көмөнү оҥоруохпут. Эстафетаҕа элбэх киһи кыттарынан, оскуола үөрэнээччилэригэр, устудьуоннарга, тэрилтэлэргэ бэртээхэй бырааһынньыгынан буолуоҕа.

“Якутия дейли” саайтка эстафета устуоруйата, информацията, балаһыанньата, түһүмэхтэрэ барыта баар, онно киирэн көрүөххүтүн сөп.

Эстафета хайдах барыахтааҕын Дьокуускай куорат уокуруктааҕы дьаһалтатын физкултуураҕа, успуорка управлениетын салайааччыта Эдуард Ефимов билиһиннэрдэ:

— Ыам ыйын 8 күнүгэр Кыайыы 80 сылынан куоракка олус улахан тэрээһин буолуоҕа. Ленин проспегын сарсыарда 6 чаастан киэһэ 18.00 чааска диэри сабыахпыт. Эстафета старта Доҕордоһуу болуоссатыттан саҕаланар, Орджоникидзе болуоссатыгар тиийэн баран, төттөрү Доҕордоһуу болуоссатыгар кэлэллэр. Хамаанда састааба – 5 уол, 5 кыыс. Билиҥҥитэ төһө хамаанда кыттара чуолкайдана илик, оҕолорго 8 хамаанда ыйыталаспыттара. Тэрилтэлэргэ 13-14 хамаанда чуолкай кыттара биллэр. Билигин да биир ый кэриҥэ баар. Элбэх хамаанда кыттыа диэн эрэнэбит!

Сарсыарда өттүгэр куорат олохтоохторугар аналлаах “Кыайыы сүүрүүтэ” буолуоҕа.

Бу 1944 сылтан саҕаламмыт эстафетаны “Якутия” хаһыат кэлэктиибэ бу сыллар тухары иилээн-саҕалаан ыытан кэллэ. Ону таһынан хас эмэ көлүөнэ суруналыыстар устуоруйатын летопись гынан, харайан илдьэ иһэллэрэ хайҕаллаах.

Игорь Платонов, “Якутия” хаһыат ырытааччыта:

-Бу эстафетаны оҕо эрдэхпиттэн Кыайыы бырааһынньыгын кытта быстыспат ситимнээх тэрээһин  курдук саныыр этим. Миэхэ эстафета летопиһын оҥор диэн соруйбуттарыгар Национальнай бибилиэтиэкэҕэ барбытым, 1944 сылтан саҕалаан матырыйааллары көрдөөбүтүм. Ол гынан баран,  1954 сыллаахха диэри кып-кыра иһитиннэриилэр эрэ бааллара, туох да хаартыска суоҕа. 1954 сыллаахха биир хаартыска баар этэ. Иосиф Сталин өлбүтүн кэннэ биирдэ хаартыскалаах тахсар буолбуттар эбит. Эстафета туһунан ааҕааччыларбыт олус интэриэһиргииллэр, хаартыскалары, ахтыылары ыыталлар. 2002 сыллаахха хаһыат редакцията Валерий Кочнев редактордаах “Эстафеты, эстафеты” диэн кинигэни таһаартарбыт эбит. Онно туох баар кыайыылаахтар ааттара баар. Биһиги маны салҕаан, саайтпытыгар таһаарыахпыт. Олус элбэх матырыйаалы эрдэ биһиги кэккэбититтэн туораабыт доҕорбут Георгий Татаринов  суруйбута. Кини 2003-2012 сс. бу эстафеты ыыппыта, суруйбута. Доҕоро Вячеслав Коротов, Георгий эдьиийэ кини кэриэһигэр араас сылларынан фотолетопись оҥорторбуттар эбит. Фотосуруналыыс Александр Назаров хаартыскалара бааллар. Төһөнөн устуоруйаҕа киирэн иһэҕин, соччонон олус интэриэһинэй. Биһиги “Кыайыы эстафетата” саайтпыт “Якутия-дейли” саайтка баар, киирэн көрүҥ, сэргээҥ.

Эстафета муҥутуур элбэх киһилээх 2002 сыллаахха ыытыллыбыт, манна аҥардас кыттааччы ахсаана 900-тэн тахса киһи этэ. Урукку маршрута КФЕН-тан саҕалаан баран, Дзержинскэй уулуссата Федор Попов уулуссатын кытта быһа охсуһуутугар тиийэн бүтэрэ, ол иһин наһаа элбэх уулусса сабыллара. Билигин массыына элбэҕинэн, проспект устун төттөрү-таары сүүрэллэр, ол түмүгэр түһүмэх ахсаана 14-тэн 10-ҕа диэри аҕыйаата, онон күрэхтэһии өссө сытыырхайар туруктаах.