Ыйыт-хоруйдуубут: Үрдүк үөрэххэ туттарсыыга саҥа уларыйыылар

Ыйытыы: Эһиилги үрдүк үөрэх бүддьүөттэн миэстэлэрэ хаһан биллиэхтэрэй? Ханнык эксээмэннэри туттараллара ирдэнэрин хаһан, ханна көрүөххэ сөбүй?

Хоруй: Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет киин тутар хамыыһыйатын начаалынньыга Елизавета Ильина хоруйдуур:

– 2024-2025 үөрэх дьылыгар федеральнай бүддьүөт суотугар бүддьүөт миэстэтин тыырыы (КЦП) РФ Билимҥэ уонна үрдүк үөрэххэ министиэристибэтэ ыытар куонкуруһун түмүгүнэн бигэргэнэр. Култуура уонна ускуустуба өттүгэр үрдүк үөрэх бырагыраамаларыгар куонкуруһу РФ Култууратын министиэристибэтэ ыытар. Куонкурустар бу сыл сэтинньи-ахсынньы ыйдарыгар буолуохтара. Онно олоҕуран, үрдүк үөрэхтэр ахсынньы 31 күнүгэр диэри бүддьүөттэн төһө миэстэ көрүллэрин туһунан бирикээһин тутуохтара.

Манна эбэн эттэххэ, билигин үрдүк үөрэххэ ылыы бэрээдэгин саҥа бырайыагын ырыта сылдьаллар. Тустаах бырайыакка олоҕуран, үрдүк үөрэххэ ылыы сүрүн иһитиннэриитэ (докумуону тутуу болдьоҕо, идэлэр испииһэктэрэ, бу идэлэргэ бүддьүөт миэстэтин ахсаана, үөрэххэ киирии тургутуулара, тус ситиһии иһин бааллары ааҕыы, о.д.а.) уопсай иһитиннэриигэ 2024 сыл тохсунньу 24 күнүгэр диэри бигэргэтиллэн тахсыахтаах.

Манна даҕатан эттэххэ, үөрэххэ ылыыны тэрийиигэ суолталаах уларыйыылар тахсыахтара. Уларыйыы идэлэр ааттарыгар эбэтэр үөрэххэ киирии тургутуулара атын көрүҥүнэн ыытыллыыларыгар буолбатах. Бу чааһа барыта оннунан хаалар. Холобур, абитуриент “эмчит дьыалата” идэтигэр туттарсарыгар урукку курдук химия, биология, нуучча тыла биридимиэттэригэр биир кэлим эксэмээмэни туттарара ирдэнэр.

Уларыйыы үрдүк үөрэххэ ылыы бэрээдэгин таарыйар. Ол эбэтэр, абитуриент бэс ыйын 20 күнүттэн от ыйын 25 күнүгэр диэри тус бэйэтин аккаунун нөҥүө Судаарыстыбаннай өҥө порталынан (Единый портал государственных услуг) бэйэтэ киирэн, ханнык үөрэххэ киириэн баҕарарынан, киниэхэ ордук суолталааҕынан үрдүк үөрэх тэрилтэтин идэлэрин испииһэгин (перечень программ) талан нүөмэрдэтэлиир.

Ол түмүгэр абитуриент ханнык үөрэххэ киирэрэ кини тургутууларын (вступительные испытания) түмүгэр, сайабылыанньатыгар уонна ордук суолталаах диэн туруортаабыт нүөмэрдэригэр олоҕуран, үөрүйэҕинэн (автоматически) быһаарыллар. Маныаха анаан РФ Билимин уонна үрдүк үөрэҕин министиэристибэтэ оҥоро сылдьар үөрэххэ ылыыны хааччыйар сервис (сервис обеспечения зачисления) баар буолуоҕа.

Онон саҥа уларыйыылар киирэллэринэн сибээстээн, бары абитуриеннары, төрөппүттэри талар  идэҕитигэр уонна ордук суолталаахтарын бэлиэтииргитигэр болҕомтолоохтук сыһыаннаһарга ыҥырабын. Маны от ыйын 25 күнүгэр диэри сууккаҕа биирдэ уларытаргыт көҥүллэнэр. От ыйын 25 күнүттэн туох даҕаны уларыйыы киирэрэ кыаллыбат. Абитуриент үөрэххэ киирэрин туһугар туох даҕаны анал хамсаныы – сөбүлэҥ толорор эбэтэр докумуону бэйэтин (оригинал) туттарар ирдэммэт.