Үүнэр көлүөнэ тыйаатыра «Уйбаан уонна Соноҕосчоон» саҥа испэктээкили таһаарда

Муус устар ый 15 уонна 17 күннэригэр Петр Ершов «Бөкчөгөркөөн-Соноҕосчоон» остуоруйатынан «Уйбаан уонна Соноҕосчоон» испэктээкил сүрэхтэниитэ буолан ааста. Маныаха туруорууну көрбүт эрэ барыта харахтыын хайҕаата диэтэхпинэ, сыыспатым буолуо.

Бүгүн, оҕолорго анаммыт чаҕылхай испэктээкили олоххо киллэрбит туруорааччы режиссертан, РФ култууратын үтүөлээх үлэһитэ уонна СӨ норуодунай артыыһа Алексей Павлов салайааччылаах Үүнэр көлүөнэ тыйаатырын сүрүн худуоһунньугуттан, СӨ култууратын туйгунуттан Прасковья Дмитриевна Павловаттан аҕыйах ыйытыыбар хоруйдууругар көрдөстүм.

—          Тоҕо чуолаан бу Петр Ершов «Бөкчөгөркөөн-Соноҕосчоон» остуоруйатын сыанаҕа туруорарга талбыккыный?

—        Ити туспа остуоруйалаах. Мин бэйэм бииргэ үлэлиир  худуоһунньуктарбын кытта ханнык эмит олус аптаах, наһаа интэриэһинэй остуоруйаны туруорар баҕа санаалаах этибит. Хоспутугар үлэбит быыһыгар ханнык остуоруйаны туруоруохха сөбө эбитэ буолла диэн ырытарбыт. Онтон эмискэ хайдах эрэ Петр Ершов «Бөкчөгөркөөн-Соноҕосчоон» остуоруйатын саныы түстүбүт, тоҕо диэтэххэ манна ис хоһоонугар олус элбэх абы-хомуһуну туттар түгэн элбэх. Харахпытыгар арааһынайдаан ойуулаатыбыт, туруорар туһунан сайаапкабытын уус-уран салайааччыбытыгар, Алексей Прокопьевич Павловка киллэрэн биэрбиппит. Онтон көҥүл ылан, былааҥҥа киллэрэн, мин сценарийын ылсан саҕалаабытым.

—        Испэктээкили туруорууга эйиигин кытта кимнээх үлэлээтилэр?

—        Сыанабытын киэргэтиигэ, сценографияҕа СӨ култууратын туйгуна Мария Иванова үлэлээтэ, мин эмиэ худуоһунньук буоларым быһыытынан тэҥҥэ үлэлэстим. Саха Өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх артыыската Марина Корнилова режиссер көмөлөһөөччүтүн быһыытынан үлэлээтэ.  Лазерынан киэргэтиини СӨ култууратын туйгуна Егор Аммосов оҥордо. Артыыстарым эмиэ олус талааннаах дьон буоланнар, бары биир санаанан сирдэтэн, үлэбитин кыайа туттубут. Түгэнинэн туһанан, үлэлээбит хамаандабыт дьонугар барҕа махталбын тиэрдиэм этэ.

—        Сүрүн оруолларга кимнээх оонньоотулар?

—        Бөкчөгөркөөн-Соноҕосчоон оруолун тута эдэр артыыспытыгар Лиза Далбараеваҕа анаабытым, өссө суруллуон инниттэн Соноҕосчоон уобараһын толорууга харахпар кини көстөн кэлбитэ. Оттон Уйбааны эмиэ эдэр артыыспыт Спартак Ларионов толордо. Кинилэр иккиэн оруолларын олус бэркэ толордулар.

—        Испэктээкил олус чаҕылхай буолбут дии. Киэргэтиитигэр ханнык саҥа ньымалары туһанныгыт?

—        Биһиги бары 21-с үйэ дьоно буоларбыт быһыытынан, кэм-кэрдии ирдэбилигэр эппиэттэһэ сатыыбыт. Ол курдук, тыйаатырбыт онтон хаалсыбакка, куйаар ситимигэр олоро үөрэммит аныгы оҕо ылынарын туһугар, оҕо «клиповай» өйүгэр-санаатыгар чугаһатан, сценарийыгар уонна визуализациятыгар «клиповость» ньыматын туһанныбыт.

—        Маны таһынан, «Уйбаан уонна Соноҕосчоон» испэктээкил өссө туох уратылаах буолан таҕыста?

—        Ураты киэргэтиитин таһынан, испэктээкилгэ олох үтүө уонна куһаҕан өрүттэрин күүстээх уратылаһыытын тоһоҕолоон көрдөрө сатаатым. Үтүө өрүт (добро) чуумпу, онтон куһаҕан өрүт (зло) содуомнаах уонна бардам  буолар утарсыыларын көрөөччүгэ тиэртим.

—        Бу буолан ааспыт испэктээкил сүрэхтэниитин оҕолор, көрөөччүлэр хайдах ылыннылар?

—        Муус устар 13 күнүгэр испэктээкилбитин «сабыылаах» ньыманан   оҕолорго аналлаах босхо көрдөрүү буолбута. Түмүккэ оҕолорбут олус астыннылар, үөрдүлэр-көттүлэр. Артыыстар туруоруу устатын тухары оҕолору кытта кэпсэппит, алтыспыт буоланнар, эдэркээн көрөөччүлэрбит бэйэлэрэ остуоруйа дойдутугар ыалдьыттаан кэлбит курдук сананнылар быһыылаах. Оттон муус устар 15-17 күннэригэр испэктээкилбитин көрө олорон, оҕолор саалаттан тахсан барбакка, кэрэхсээн көрдүлэр, бэл, бүтүүтүгэр сорохтор «браво» диэн астыммыттарын биллэрбиттэрэ. Онон, санаабыппыт туолан, испэктээкилбит олоххо киирэн, көрөөччүгэ сөбүлэппититтэн олус үөрдүбүт.

—        Прасковья Дмитриевна, «Уйбаан уонна Соноҕосчоон» испэктээкил туһунан ыйытыыларбар хоруйуҥ иһин улахан махтал. Инникитин өссө үрдүк ситиһиилэри баҕарабын.

Кэпсэттэ Ираида Коркина-Чугдаар Кыыс

Хаартыскаҕа түһэрдэ Петр Неустроев.