Анал байыаннай эпэрээссийэ күүһүрэр  

Владимир Путин балаҕан ыйын 21 күнүгэр бар дьоҥҥо анал этиитин туһаайда. Арассыыйа Бэрэсидьиэнэ Украинаҕа буола турар быһыыны учуоттаан, неонацистары уодьуганныыр, Донбасс олохтоохторун сырдык тыыннарын харыстыыр туһугар быстах хомууру (мобилизацияны) биллэрдэ.

Дойдубут аҕа баһылыга Украинаҕа буола турар анал байыаннай эпэрээссийэ туохтан уонна тоҕо саҕаламмытын өссө төгүл санатта. Украинаҕа 2014 сыллаахха күүстэринэн былааска кэлбит неонацистар хас да сыл устата Донбасс эйэлээх олохтоохторун мөрөйдөөбүттэрэ, ытыалаабыттара, баар эйэлээх сөбүлэһиини толорбокко, киэр илгэн, бэл, ядернай сэрии-сэбиргэлигэр дураһыйалларын биллэрбиттэрэ. Кэлин Крымҥа сэриинэн киирэри былааннаабыттара. Инньэ гынан, киевскэй режими уодьуганныыр сыаллаах-соруктаах анал байыаннай эпэрээссийэ туһунан быһаарыныы эрдэттэн сөпкө ылыллыбытын Владимир Путин тоһоҕолоон бэлиэтээтэ.

Бэрэсидьиэн ДНӨ, ЛНӨ, Запо­рожскай уонна Херсонскай уобаластар Арассыыйаҕа холбоһор туһунан референдум ыытарга быһаарыммыттарын өйүүрүн биллэрдэ уонна дьон-сэргэ санаатын көҥүл этинэригэр куттала суох буолууну хааччы­йыахтаахпыт диэн эттэ.

Владимир Путин Арассыыйа Федерациятын суверенитетын, территориятын, көҥүлүн харыстыыр туһугар Оборуона министиэристибэтин уонна Генеральнай штаб этиитин ылынан, быстах хомууру тэрийэр туһунан ыйаахха илии баттаабытын иһитиннэрдэ. Быстах мобилизацияҕа саппааска баар, сулууспалаабыт уопуттаах, байыаннай исписээлинэстээх эр дьон ыҥырыллыаҕа.

Манна даҕатан эттэххэ, “Россия 24” ханаалга оборуона миниистирэ Сергей Шойгу биэрбит интервьютугар анал эпэрээссийэҕэ быһа холоон 300 тыһ. кэриҥэ саппааска баар дьон былаан быһыытынан үөрэх кэнниттэн ыҥырыллыахтарын туһунан иһитиннэрдэ.

Арассыыйа Федерациятыгар быстах хомууру биллэрэр туһунан

Арассыыйа Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин “Арассыыйа Федерациятыгар быстах хомууру биллэрэр туһунан” ­ыйаахха 2022 сыл балаҕан ыйын 21 күнүгэр илии баттаата:

1996 с. ыам ыйын 31 күнүнээҕи “Оборуона туһунан” 61-ФС , 1997 с. олунньу 26 күнүнээҕи “Арассыыйа Федерациятыгар мобилизацияҕа бэлэмнээһин уонна мобилизация туһунан” 31-ФС уонна 1998 с. кулун тутар 28 күнүнээҕи “Байыаннай эбээһинэс уонна байыаннай сулууспа туһунан” 53-ФС федеральнай сокуоннарга сөп түбэһиннэрэн, уурабын:

1. 2022 сыл балаҕан ыйын 21 күнүттэн Арассыыйа Федерациятыгар быстах хомууру биллэрэргэ.
2. Арассыыйа Федерациятын Сэбилэниилээх Күүстэригэр хомуурунан Арассыыйа Федерациятын гражданнарын байыаннай сулууспаҕа ыҥырарга. Хомуурунан байыаннай сулууспаҕа ыҥырыллыбыт Арассыыйа Федерациятын гражданнара Арассыыйа Федерациятын Сэбилэниилээх Күүстэригэр хантараагынан байыаннай сулууспаны барар байыаннай сулууспалаахтар статустарын ылаллар.
3. Арассыыйа Федерациятын Сэбилэниилээх Күүстэригэр байыаннай сулууспаҕа хомуурга ыҥырыллыбыт Арассыыйа Федерациятын гражданнарын үбүнэн-харчынан көрүү таһыма Арассыыйа Федерациятын Сэбилэниилээх Күүстэригэр хантараагынан байыаннай сулууспаны барар байыаннай сулууспалаахтары үбүнэн-харчынан көрүү таһымыгар сөп түбэһэр диэн олохтуурга.
4. Байыаннай сулууспаны ааһар туһунан байыаннай сулууспалаахтары кытта түһэрсиллибит хантараактар быстах хомуур кэмэ бүтүөр диэри бэйэлэрин дьайыыларын сүтэрбэттэр, бу Ыйааҕынан олохтоммут төрүөттэринэн байыаннай сулууспаттан байыаннай сулууспалаахтары босхолуур түгэннэртэн уратыларга.
5. Быстах хомуур кэмигэр байыаннай, хантараагынан сулууспаны ааһар байыаннай сулууспалаахтар, ону тэҥэ Арассыыйа Федерациятын Сэбилэниилээх Күүстэригэр хомуурунан байыаннай сулууспаҕа ыҥырыллыбыт Арассыыйа Федерациятын гражданнарын байыаннай сулууспаттан ууратыыга маннык төрүөттэри олохтуурга:

а) саастарынан – кинилэр байыаннай сулууспаҕа сылдьар муҥутуур саастарын  ситтэхтэринэ;

б) доруобуйаларын туругунан – кинилэри байыаннай быраастар хамыыһыйаларынан байыаннай сулууспаҕа сөбө суохтарынан билинилиннэхтэринэ, ыйыллыбыт байыаннай сулууспалаахтарынан солбуллар кыахтаах байыаннай дуоһунастарга байыаннай сулууспаны салгыырга баҕалаахтарын биллэрбит байыаннай сулууспалаахтартан уратыларга;

в) көҥүлү быһыы көрүҥүнэн накаастабылы аныыр туһунан суут бириигэбэрэ сокуоннай күүһүгэр киирбитинэн.

6. Арассыыйа Федерациятын Бырабыыталыстыбатыгар:

а) быстах хомууру ыытыыга тэрээһиннэри үбүлүүргэ;

б) Арассыыйа Федерациятын Сэбилэниилээх Күүс­тэрин, атын сэриилэрин, байыаннай тэриллиилэрин уонна уорганнарын  быстах хомуур кэмигэр наадыйыыларын толорууга  сөптөөх миэрэлэри ылынарга.

8. Арассыыйа Федерациятын субъектарын үрдүкү дуоһунастаах сирэйдэригэр Арассыыйа Федерациятын хас биирдии субъегар Арассыыйа Федерациятын Оборуона министиэристибэтинэн быһаарыллар ахсаанынан уонна болдьоҕунан Арассыыйа Федерациятын Сэбилэниилээх Күүстэригэр хомуурунан байыаннай сулууспаҕа гражданнары ыҥырыыны хааччыйарга.
9. Оборуона-бырамыысыланнай комплексын тэрилтэлэригэр үлэлиир Арассыыйа Федерациятын гражданнарыгар хомуурунан байыаннай сулууспаҕа ыҥырыы болдьоҕун уһатар быраабы биэрэргэ (бу тэрилтэлэргэ үлэлиир кэмнэригэр). Болдьоҕу уһатар быраап бэриллэр Арассыыйа Федерациятын гражданнарын категорияларын уонна маны биэрии бэрээдэгин Арассыыйа Федерациятын Бырабыыталыстыбатынан быһаарыллар.
10. Бу Ыйаах дьиҥ таһымнаахтык бэчээттэммит күнүттэн күүһүгэр киирэр.

http://kremlin.ru/acts/news/69391

https://youtu.be/wFjaDcaK-58