Бэҕэһээ, алтынньы 9 күнүгэр, Горнай улууһун Өрт сэлиэнньэтигэр Арассыыйа суруйааччыларын, суруналыыстарын союһун чилиэнэ, педагогическай үлэ бэтэрээнэ Александр Адамович Тарасов «Төрүттэрбит олорбут таптыыр — ахтар дойдубут» диэн саҥа кинигэтин сүрэхтэниитэ буолла.
Кинигэҕэ Горнайга холкуостааһын саҕана биир бастыҥ үлэлээҕинэн биллибит Сталин аатынан холкуос оччотооҕу үлэһиттэрин үлэлэрин-хамнастарын, кинилэр ыччаттарын туһунан киэҥник кэпсэнэр. Бу эргин олорбут баайдар, атыыһыттар ахтыллан ааһаллар. Холкуос саамай биллэр кэмигэр бэрэссэдээтэллээбит, норуот суруйааччыта Савва Иванович Тарасов аҕата Иван Яковлевич-Кырдьаҕас Бассабыык «Өҕүллүбэт өһүөлээх Сталиннар буолабыт» диэн этиитэ уос номоҕо буолара. Кинигэ улахан форматтаах, барыта мелованнай кумааҕыга «Офсет» ХЭУо-ҕа бэчээттэммит, элбэх хаартыскалардаах. Ис-тас көстүүтүн, таҥыытын «Үлэ күүһэ» хаһыат эрэдээксийэтэ бэрт кичэллээхтик оҥорбут. Кинигэ сүрэхтэниитэ олус истиҥник, иһирэхтик ааста. Тэрээһини Солоҕон бибилэтиэкэтэ (А.И. Дормидонтова) иилээн-саҕалаан ыытта. Элбэх эҕэрдэ, махтал тыллара этилиннилэр. Солоҕон Чычааһыттан силистээх-мутуктаах ыччаттар кэлэр да өттүгэр өбүгэлэрин сырдык ааттарын үрдүктүк тутуохтара, киэҥник ааттата сылдьыахтара диэн баҕа санаа элбэхтик этилиннэ.
Лия бөлүүн түһээн эмиэ оҕо сааһыгар, олорбут дьиэтигэр, оонньообут тэлгэһэтигэр, үрдүк эмпэрэ биэрэктээх Өлүөнэ кытылыгар…
Энэргиэтик утахтартан сылтаан, эдэр дьон доруобуйалара айгыраабытын туһунан сурахтар кэлэр буоллулар. Туох буортулааҕый уонна тоҕо…
Айар куттаах суруйааччылар ахсынньы 7 күнүгэр аам-даам тымныыны аахсыбакка ахсынньы аргыарын ортотунан «Ника» уораҕайга ыраахтан…
Ахсынньы 11 күнүгэр Дьокуускай куоракка «Өрөгөй» улахан уораҕайыгар «Ньурбалар түмсэр түһүлгэлэрэ» диэн элбэх биир дойдулаахтарын…
Быйыл Өймөкөөн улууһугар айылҕа иэдээнэ – улахан алдьатыылаах халаан үгүс хоромньуну таһаарбыта. Ахсынньы 2-3 күннэригэр…
“... Наһаа улахан киһи кэлэн ааста... Омуна суох, ууну-уоту ортотунан ааспыт салайааччыбыт киһиэхэ үчүгэйи эрэ…