Саха сүөһүтүгэр саҥа хотоннор тутуллуохтара

“Саха сүөһүтэ” судаарыстыбаннай генопуонда тэрилтэтигэр сүөһү ахсаана эбилиннэ. Ааспыт сылы кытары тэҥнээтэххэ, 204 төбөнөн (ол иһигэр 47 ынах) эбиллибитэ бэлиэтэннэ.

Хаһаайыстыба 9 салаатыгар барыта 1171 саха сүөһүтэ баар. 2022 сылга 329 ньирэй төрөөбүтэ, бу иннинээҕи сылы кытары тэҥнээтэххэ, 85 төбөнөн элбэх.

Саха сүөһүтэ – ураты боруода, үйэлэртэн илдьэ кэлбит баайбыт. Хоту дойду тыйыс тымныытын үчүгэйдик тулуйар, саха ынаҕын үүтэ хойуутунан, белога, сыата, лактозата, минерала элбэҕинэн, этэ иҥэмтиэлээҕинэн баар боруодалартан тэҥнээҕэ суох.

2022 сыллаахха Нам улууһун Таастааҕар саҥа титиик, саха сүөһүтүн генопуондатын сөргүтэр научнай стационар тутуллубуттара. Амма улууһугар Күллэги салаатыгар 100 төбөҕө аналлаах хотон тутарга бэлэмнэнии үлэтэ ыытыллыбыта.

Былырыын  «Золотая осень» Бүтүн Арассыыйатааҕы аграрнай быыстапка-дьаарбаҥкаҕа “Саха сүөһүтэ” тэрилтэ племенной сүөһүнү иитиигэ, эти-үүтү оҥорон таһаарыыга үрдүк көрдөрүүлэрэ бэлиэтэммитэ. Хаһаайыстыба эти-үүтү оҥорон таһаарыы номианцияларыгар икки кыһыл көмүс мэтээли ылбыта улахан ситиһии буолар.

Быйыл “Саха сүөһүтэ” тэрилтэ Амма улууһугар Күллэги салаатыгар 100 төбөҕө аналлаах хотону, Горнай улууһугар Кылыс салаатыгар 180 төбөҕө аналлаах хотону, Эбээн-Бытантай оройуонун Кустууругар 100 төбөҕө аналлаах хотону тутар былааннаах.

2023 сылга тэрилтэ саха сүөһүтүн ахсаанын 1345 төбөҕө (ол иһигэр 442 ыанар ынах) диэри элбэтэр соруктаахтар. “Саха сүөһүтэ” тэрилтэ 2020 сыллаахха Ил Дархан Айсен Николаев быһаарыытынан тэриллибитэ.