Таабырын өйү мускуйар

Соторутааҕыта урут тахсан наһаа биһирэммит “Таабырыннары” хос тахсыбытын көрөн үөрдүм. Элбэхтик тарҕанара, дьону кутугунатара олус наада.

Таабырын — саха норуотун өркөн өйө, тылын дэгэтэ, ууһа-урана диибит. Чахчыта даҕаны, тылынан быһааран дьону толкуйга түһэрэр, субу таайыахча таайбат абаккатын биллэрэр уустук сатабыл. Дьиҥэр кыра оҕо  саҥа хааман, саҥаран эрэр кэмигэр барыга сыстаҕас буолар. Ол онно көрбүтүн барытын таайтара сатыыр саастаах буолар. Бэйэтэ дуоһуйар уонна мэйиитигэр хатыыр. Ити — өй гимнастиката. Көрөрүн барытын дьүөрэлиир, тэҥниир, инники эппитигэр маарыннаппат буола сатыыр мөккүөрүгэр түһэр. Ол наһаа үчүгэй.

У.А. Семенова “Таабырыннар” кинигэтэ олус табыгастаах. Туохха сыһыаннаах таайтарыы буолбутун эппиэтигэр буларга ырылыччы ыйылла сылдьара кинигэнэн туһанааччыга чэпчэтиини киллэрэр. Холобур, бу манна киирбит айылҕа, саха норуотун олоҕо-дьаһаҕа тиэмэтинэн салааларга арахсыбыттар, судургу, киһи мунаарара суох.

Саха таабырыннара хаһан да солуута суох буолбакка, дириҥ ис хоһоонноохтор.  Тулалыыр эйгэни билэргэ-көрөргө, толкуйдуур дьоҕуру, болҕомтону сайыннарарга анаммыттара туспа кэрэ сорук. Биллэн турар, ол төрөөбүт тылга кэрэхсэбили үөскэтэрэ саарбаҕа суох.

Ону тэҥэ, субу лааҕыр бөҕө аһыллыа, похуот, турист ыллыга ыраахха диэри тыргыллыа. Онно барытыгар чороччу улаатан эрэр оҕолор кыттыахтара. Кытаатыҥ, сиэпкитигэр укта сылдьыҥ диэн сүбэлиим. Оттон төрөппүттэр барахсаттарга модьуйсуум: оҕолоргут сиэптэригэр булгу бу таабырын кинигэтин ылан уган кэбиһиҥ. Тыаҕа, кутаа тула олорон, сынньалаҥ кэмҥэ анаан хостоон таһааран аҕыйах да таабырыны таайыстахтарына улахан туһа буолуоҕа. Иллэҥ кэми туһалаахтык атаарарга чахчы көмөлөһүөхтэрэ.