Уоппуска кэмигэр ыарыйдахха эбэтэр эчэйдэххэ, тугу гыныахха?

Арассыыйа  иһигэр уоппуска кэмигэр ыарыйдахха эбэтэр эчэйдэххэ, Мэдиссиинэ булгуччулаах полиһынан (ОМС) бырааска көрдөрүллэр. Полис Арассыыйа хайа баҕарар муннугар үлэлиир. Ону сэргэ киһи олоҕор кутталы үөскэтэр эчэйиигэ эбэтэр ыарыыга суһал көмө полиһа да суох киһиэхэ оҥоһуллар.

Арай, аккаастаатахтарына?

Мэдиссиинэ булгуччулаах страховкатын полиһын биэрбит страховка хампаанньатыгар эрийиллэр. Оччоҕо итинник балаһыанньаҕа тугу гыныллыахтааҕын этэллэр.

Ону тэҥэ бары эрэгийиэннэргэ баар Мэдиссиинэ булгуччулаах страховкатын пуондаларын “суһал лииньийэлэригэр” эрийиэххэ сөп.

Оттон кыраныысса таһыгар

Айанныах иннинэ мэдиссиинэ страховкатын атыылаһыллар. Быраабыла курдук, базовай полис суһал түбэлтэлэргэ эрэ туһалыыр.

Ыарыйдаххына, полиска суруллубут төлөпүөннэргэ эрий эбэтэр страховка өйөбүлүн сулууспатыгар суруй. Сулууспа үлэһиттэрэ кыраныысса таһыгар туристары хааччыйар сервис хампаанньатын кытары сибээстэһиэхтэрэ. Онон эн ханнык балыыһаттан көмө көрдүүргүн этиэхтэрэ эбэтэр быраас эйиэхэ кэлэригэр көмөлөһүөхтэрэ.

Ыксаллаах быһыыга-майгыга, холобур, уҥуох тостуутугар “суһал көмөнү” ыҥырыаххын эбэтэр таксыынан бэйэҥ балыыһаҕа барыаххын наада. Маннык түбэлтэҕэ эмтэнии иһин бастаан бэйэҥ төлүүгүн, онтон страховка хампаанньата ити хоромньугун толуйуохтаах.

Санатан эттэххэ, өскөтүн мэдиссиинэ өҥөтүн иһин бэйэҥ төлөөбүт эбэтэр эмп-том атыыласпыт буоллаххына, быраастан тугуҥ ыалдьыбыта ыйыллыбыт докумуону уонна чиэктэри ыларгын умнума. Страховка хампаанньатын бэрэстэбиитэлин кытары сибээстэс уонна төлөбүрү ыларга сайабылыанньата суруй.

Дьиэтээҕи аптечкаҕа туох баар буолуохтааҕый?

Ыарытыйыы эбэтэр эчэйии түбэлтэтигэр быраас кэлиэр эбэтэр поликлиникаҕа көрдөрүөххэ диэри көмөнү оҥорор туһугар, ханна да сырыттаргын, аптечка мэлдьи чугас баар буолуохтаах.

Бэйэ эмтиэкэлэнэрэ кутталлааҕын умнума. Туругуҥ мөлтөөн иһэрин биллэххинэ, хайаан да бырааска көрдөрүн.

Градусник уонна тонометр

Электроннай эбэтэр галинстановай (ртута суох) термометрдар куттала суохтар уонна чопчу көрдөрөллөр.

Хаан баттааһынын көрдөрөр тонометр гипотониялаах уонна гипертониялаах эрэ дьоҥҥо буолбакка, кимиэхэ барытыгар наада буолуон сөп. 40 саастарын ааспыттар сүрэх-тымыр ыарыыларыттан сэрэнэр туһугар хааннарын баттааһынын тиһигин быспакка кээмэйдэниэхтээхтэр.

Эчэйиигэ

— Бүлгүрүтүү, силгэ уунуутун түбэлтэлэригэр — биинтэлэр, маарылалаах стерильнэй салпыаккалар, баата, тейпилэр;

— Дьуккуруйууга уонна тирии хайа барыытыгар — антисептиктар (водород перекиһа, хлоргексидин). Йодтан уонна зеленкаттан аккаастанар ордук: тирии кыһыйыан сөп;

— Араас кээмэйдээх былаастырдар (ол иһигэр, силиконовай).

Тымныйыыга уонна бопторууга

— Кыраадыс тахсыытын түһэрэр эми-тому быраас этиитинэн уонна 38 °C үрдүккэ эрэ иһиллэр.

— Сайҕанарга суурадаһыннар, спрейдэр уонна кэмпиэттэр (леденцылар);

— Тумууга, мурун бүөлэниитигэр — тымыры кыаратар спрейдэр уонна хааппылалар. Бу сириэстибэлэри 3–5 эрэ күн туттуллар.

— Төбө, тиис уонна быччыҥ күүрэр ыарыыларыттан — нестероиднай препараттар (холобур, анальгин уонна аспирин) уонна спазмолитиктар.

Аллергияҕа уонна уокка сиэтиигэ

Аллергическай дьайыыны суох оҥорорго — антигистаминнай препараттар;

Эт-тирии кыһыйыытыттан уонна үөн-көйүүр ытырыытыттан тирии кытардаҕына — геллэр уонна кириэмнэр;

I истиэпэннээх уокка сиэтиигэ — тириини оһордор уонна ыарыытын намыратар маастары. II уонна III истиэпэннээх сиэтиигэ — хайаан да бырааска көрдөр.

Тирии хабыллыытын аһан көрөр, уокка сиэтии бааһын арыынан эбэтэр сүөгэйинэн сотор, онно тымныы мууһу уурар, испиирдээх антисептиктарынан сотор сатаммат.

Сүһүрүүгэ

Аһара элбэхтик хотуолааһынтан сылтаан организмҥа кууруу-хатыы барарыттан (обезвоживание) уонна диареяттан — сорбеннары (активированнай чох эбэтэр смектит састааптаах препараттар) уонна регидратация суурадаһыннарын иһиллэр.

Сүрэх ыарыытыттан

Сылайыыга уонна стресскэ ньиэрбэ систиэмэтин уоскутар туһугар — пустырник, валериана, зверобой буспут уутун;

Сүрэх ыалдьарыгар — валидолы эбэтэр быраас суруйбут препараттарын.

Өскөтүн ханнык эмэ күүскэ киирэр ыарыыҥ биэс мүнүүтэ иһигэр ааһа охсубатаҕына, аҕылыырыҥ тохтооботоҕуна, түргэнник “суһал көмөнү” ыҥырыллар.

Эми хайдах харайыахха?

— Эмтээх препараттары хараҥа, сыыраһа суох уонна тымныы сиргэ харай. Бааннай хоско уонна билиитэ таһыгар баар ыскааптарга уурума;

— Эмтэри оҕо тыыппатын курдук үөһээ долбуурдарга эбэтэр күлүүһүнэн хатанар ыскааптарга ууруллар;

— Айан-сырыы кэмигэр эмтэри былаастык хоруопкаҕа эбэтэр кытаанахтык сабыллар контейнерга илдьэ сылдьыахха сөп:

— Сылга иккитэ эмтэр туттуллар болдьохторун бэрэбиэркэлээ.