“Ыам ыйын 2 күнүгэр диэри декларацияҕытын туттарыҥ”

Дьокуускайга Федеральнай Нолуок сулууспатын Саха сиринээҕи управлениета пресс-кэмпириэнсийэ ыытта. 1 №-дээх салаа судаарыстыба өҥөлөрүн оҥорууга отделын начаалынньыга Саргылана Винокурова, 3 №-дээх салаа НДФЛ-ы камеральнай хонтуруоллааһыҥҥа отделын начаалынньыга Мария Попова кыттан, 2023 сыллааҕы декларациялыыр хампаанньа туһунан кэпсээтилэр. Ол эбэтэр дьон-сэргэ 2022 сыллааҕы дохуоттарын туһунан декларацияны биэриилэригэр сыһыаннаах боппуруоһу ырыттылар. 3-НДФЛ декларациятын биэрии бүтэһик күнэ – 2023 сыл ыам ыйын 2 күнэ.

Салайааччылар этэллэринэн, нолуок уорганнарыгар 3-НДФЛ кимнээх туттарыахтаах эбиттэрий? Бастатан туран, 3 сыл иһинэн бас билиилэригэр сылдьыбыт хамсаабат баайдарын – дьиэни-уоту, сири эбэтэр массыыналарын атыылаабыт дьон. Лотереяҕа сүүйбүттэр, тотализатордартан, букмекерскай хонтуоралартан, куонкурустартан дохуот киллэриммит дьон уонна туора киһиттэн бэлэх ылбыттар. Ону тэҥэ Арассыыйа тас өттүгэр баар источниктартан дохуот ыллахтарына эмиэ декларация туттарыахтаахтар. Маны сэргэ урбаанньыттар, адвокаттар, нотариустар уо.д.а. эмиэ.

Саргылана Гаврильевна этэринэн, 2022 сыллааҕы декаларациятын 2888 киһи туттарбыт. Аны 16 тыһыынча кэриҥэ киһи туттарара күүтүллэр. Уопсайынна 2022 сыл түмүгүнэн 35752 киһи атыылаабыт, бэлэх-туһах ылбыт, дьиэтин куортамнаабыт уо.д.а. Бу дьонтон аҥаарын кэриҥэ киһи бэрэбиэркэ түмүгүнэн декларация түһэриититтэн босхоломуттар.  Мария Александровна РФ резиденнэригэр уонна резидент буолбатах дьонугар нолуок ставкаларын туһунан кэпсээтэ. Арассыыйа тас өттүттэн киирэр источниктарга дохуот маннык көрүҥнэрэ көрүллэллэрин ыйда:

1. Резидент буолбатах киһини кытта үлэ дуогабарынан хамнас төлөбүрэ (холобура, омук хампаанньатыгар үлэ).
2. Тас дойду бааныгар арыллыбыт уурдарыыга ылыллар бырыһыантан дохуот.
3. Резидент буолбатах хампаанньалартан дивидент көрүҥнээх дохуот.
4. Тас дойдуга кыбартыыраны (массыынаны) атыылааһынтан дохуот уо.д.а.

Икки уонна онтон элбэх оҕолоохтор бас билэр хамсаабат баайдарын-дуолларын атыылыыр түгэннэригэр НДФЛ төлөбүрүттэн босхолонуохтарын сөп эбит. Онуоха эмиэ тутуһуллар усулуобуйалаах. Бу ыал 18 диэри саастаах оҕолоох буоллахтарына (24 сааһыгар диэри күнүскү үөрэххэ үөрэнэр оҕолоох буоллахтарына). Атыылаабыт дьиэлэрин-уоттарын кадастровай сыаната 50 мөл солк. аһарыа суохтаах эбит. Бу ыал олорор усулуобуйата тупсарыллыбыт буолуохтаах – бу сүрүн ирдэбилэ. Ол эбэтэр атыылаһыллыбыт дьиэ иэнэ эбэтэр кадастровай сыаната атыыламмыт дьиэтээҕэр улахан буолуохтаах. Ону сиһилии нолуок управлениетыттан билсиэххитин сөп.

Саргылана Винокурова салгыы 3-НДФЛ нолуок декларациятын “Личный кабинет налогоплательщика физического лица” Арассыыйа ФНС онлайн-сервис саайтыгар киирэн нолуок декларациятын толоруу саамай табыгастаах ньыма буоларын аҕынна уонна хайдах киирэри көрдөрө-көрдөрө кэпсээтэ.

Суруналыыстар үгүс ыйытыыларыгар хоруйдаатылар.