Хамнастаах устудьуоннар

М.К.Аммосов аатынан Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет устудьуоннарын кытта кэпсэттибит. Кинилэр этэллэринэн, университет үөрэҕи, билиини-көрүүнү иҥэрэрин таһынан, устудьуон бары өттүнэн сайдарыгар кыаҕы, тирэҕи биэрэр, усулуобуйа оҥорор.

Устудьуоннуур сыллар – дьоллоох да кэмнэр. «Сэргэлээҕим уопсайын кэрэ да киэһэлэрэ…» диэн ырыаҕа ылланарын курдук, уопсай романтиката өрө оргуйар буоллаҕа. Университет — устудьуоннар доҕотторун кытта өйөһөн-убансан, кыһалҕаларын уонна үөрүүлэрин бииргэ үллэстэн олорор сирдэрэ. Устудьуон үөрэнэрин таһынан, өскөтүн үөрэҕин кыайар уонна бириэмэлээх буоллаҕына, үлэлиирэ диэн бэртээхэй дьыала буоллаҕа.

БАСТАКЫ КУУРУСТАН ТАҺАҔАСЧЫТ

Көхтөөх ыч­чат үөрэҕинэн эрэ муҥурдаммат. Аныгы кэм устудьуона үлэлээн-хамсаан, бэ­­йэтин айаҕын ииттэр, дьонугар көмөлөһөр, баҕар, таптыыр киһитигэр күндү бэлэх оҥорор да буолуон сөп. Физико-тиэхиньиичэскэй институт 2 кууруһун устудьуона Степан Протопопов эрдэҕэс сааһыттан айаҕын бэйэтэ ииттэргэ үөрэммит.

«Нам улууһуттан төрүттээхпин. Ханнык баҕарар тыа сиригэр буоларын курдук, кыра оҕо эрдэхпиттэн үлэлииргэ үөрүйэхпин. Убайбыныын аҕабытыгар күүс-көмө буолан улааппыппыт. Ону таһынан, бааһынай хаһаа­йыстыбалаах, сылгы-сүөһү иитэр буоламмыт, хотон күрүө-хаһаа, от-мас үлэтигэр буһан-хатан улааппыппыт. Хара үлэ иитэр — үөрэтэр күүстээҕинэн ураты. Төрөппүттэрбиттэн харчы көрдүүрбүн сөбүлээбэппин, ити өйбөр-са­наабар хайдах да батан киирбэт, олус олуона. Мин таһаҕасчытынан 1-кы кууруска үөрэнэ киириэхпиттэн үлэлиибин. Бастаан таһаҕаһы таһыы үлэтин «Юла» сыһыарыыттан булбутум. Үлэлээн-хамсаан, элбэх табаарыстанан, «Атлас» биригээдэ уонна «Рабочие руки» сыһыарыы баалларын туһунан истибитим. «Рабочие руки» сыһыарыынан, уопсайа, 11 үлэни толордум.

Холобур, биир тэрилтэ ыскылаатыгар үһүө буолан үлэлээбиппит. Алта чаас үлэлээн 1950 солк. хамнас ылбытым. «Рабочие руки» хамнаһа нөҥүө күнүгэр тута түһэр. Ити аһара табыгастаах эбит. Куһаҕана диэн, ый ахсын 20-с чыыһылаҕа кыра нолуок ылар,” — диэн Степа кэпсиир.

Степа ый анараа өттүгэр ютуб блог арыйбыт, үчүгэй хаачыстыбалаах уонна туһалаах видео-контент оҥорон таһаарбыт. Ону дьон-­сэргэ сэҥээрбит. Ол курдук, бүгүҥҥү туругунан, блогу 11 тыһыынчаттан тахса киһи көрбүт.

ЫЙГА – 50 ТЫҺЫЫНЧА!

«Устудьуон бэриллэр кыаҕы барытын туһаныахтаах», – диэн этэр Горнай институт 2-с кууруһун устудьуона Игнатий Руфов. «Бастакы кууруска устудьуоннар идэлээх сойуустарын актыбыыһа этим. Ыйга 6000 солкуобай истипиэндьи­йэни ылан икки нэдиэлэҕэ тиэрдибэккэ бүтэрэрим. Актыбыыс олоҕор умса түһэммин, үөрэхпэр кыратык мэһэйдэтэр этим.

Харчым олох тиийбэт этэ. Ол эрээри, сырам биһирэммитэ, актыбыыстааммын үрдүк кээмэйдээх истипиэндьийэни ылар буолбутум. Онтон кэлин үлэлиэхпин наада эбит дии санаабытым. Бастаан муоста, иһит суу­йааччы, таһаҕасчыт, харабыл вакансияларын көрбүтүм. Хамнастара наһаа кыра этэ. Онтон эмискэ СММ (социальнай ситимнэргэ) өттүгэр вакансия көрбүтүм. Онно бастакытын резюме суруйан ыыппытым. Икки чаас буолан баран тута эрийбиттэрэ. Ол курдук, строительнай хампаанньаҕа СММ исписэлииһинэн үс ый үлэлээбитим. Хамнас улахан буолбатах этэ. Ыйга 30-ча тыһыынча курдук. Билиминэн дьарыктанар буоламмын, онно өссө үрдүк кээмэйдээх истипиэндьийэлэммитим. Ыйга дохуотум 53 тыһыынча солкуобай буолара. Билигин тутуу тэрилтэтигэр үлэлиибин, 50 тыһыынча хамнастаахпын. Дохуотум билигин үрдүк. Ону таһынан, дьиэ атыылыыбын. Киһи бэйэтин үлэнэн тургуттаҕына, кыаҕа кэҥээбитин өйдүүр эбит”, – диэн Игнатий кэпсиир.

КЫЛАМАН ҮҮННЭРЭН, ВИДЕО УСТАН

Юридическай факультет 2-с кууруһун усту­дьуона Юнона Слепцова: «Куорат иһинэн үлэлиир араас бреннэргэ, маҕаһыыннарга контент-мейкерынан үлэлиибин. Үксүгэр видео устабын.

Бу эйгэҕэ 9-10 кылаастан үлэлиибин. Өйдүүргүт курдук, дьаҥ ыарыыта туран, элбэх маҕаһыыннар сабыллыбыттара. Ол кэннэ кэрэ аҥаардарга кыламан үүннэрээччинэн үлэлээбитим. Үөрэнэр бастакы сылларбар бастаан төрөппүттэрим нэдиэлэҕэ 1000 ыытааччылар. Миэхэ ол олус аҕыйах этэ. Эдьиийим сороҕор 2-3 тыһыынча ыытааччы.

Онтон арай бастакы кууруска биир блогер СММ исписэ­лииһи көрдүүрүн туһунан биллэриитин аахпытым. Уопутум, биллэн турар, суох этэ. Ол эрээри, баҕам наһаа күүстээх этэ. Улахан үөрүйэх ыламмын, быйыл видеоны устууга, таҥыыга куурус астым. Үлэбин наһаа таптыыбын”, – диэн Юнона киэн тутта санаатын үллэһиннэ.

ЭТЭРЭЭТ ХАМЫҺААРА

Хотугулуу-Илиҥҥи норуоттар тылларын уонна култуураларын институтун 2-с кууруһун усту­дьуона Айна Осипова үлэһит бэрдэ. Бэл, оскуоланы бүтэрээт, “Артек” курдук аатырбыт лааҕыр­га баһаатайынан үлэлээбит. “Үлэнэн хааччы­йар Арассыыйатааҕы устудьуоннар этэрээттэрин актыбыыһа, «Сулус” сервиснай этэрээт хамы­һаара буолабын. Биһиги гостиничнай уонна рестораннай биисинэс хайысхатыгар үлэлиибит. Былырыын сайын «Пуд” маҕаһыыннар ситимнэригэр Ялтаҕа баран үлэлээбиппит, сайыммытын бэртээхэйдик ­атаарбыппыт. Билигин анал үөрэҕи ааһа сылдьабыт. Эксээмэн түмүгүнэн таһымы үрдэппит дьупулуом ылабыт. Бу кэлэр сайын былааммыт киэҥ. Алтайга, эбэтэр Красноярскай кыраайга барар сыаллаахпыт», – диир сэһэргэһээччибит.

Киһи эдэр сааһыттан киирэр-тахсар, үүтү-хайаҕаһы тобулар, хамсанар буоллаҕына, кэлин үлэһит бастыҥа буолуоҕа, өссө элбэҕи үлэлээн бар дьон сэҥээ­риитин, махталын ылыаҕа эбээт. Сэргэлээх сэргэх ыччатыгар ситиһиилэри баҕарабыт!

Эльдар САДОВНИКОВ.