Иркутскай уобалаһын диэки муус кырдьык хамсаабыта буолуо дуо?

Бэҕэһээ, муус устар 24 күнүгэр, социальнай ситимнэринэн Иркутскай уобалаһын Усть-Кут диэки муус хамсаан эрэрин туһунан видео хото тарҕаммыта.

Дьон ону көрөн “тоҕо эрдэтэй?” дии санаабыттара чахчы. Бүгүн “Тэтим” араадьыйаҕа  СӨ Быыһыыр сулууспатын салайааччыта Иннокентий Андросов бу видео ис хоһоонун сиһилии маннык быһааран биэрдэ:

— Усть-Кут эҥэр өрүү олохтоох муус хамсааһына буолааччы. Нууччалыы эттэххэ, ол “местная подвижка” диэн ааттанар. Видеоҕа көстөр түгэн – ол хамсааһын буолуон сөп. Маны тэҥэ, Иркутскайдааҕы күнү-дьылы, ууну кэтээн көрөр тэрилтэ билгэлээһининэн,  муус устар 25-26  күннэригэр муустара хамсыахтаах этэ. Ол эрээри бары сирдэргэ сотору-сотору тымныйан ылар. Дьокуускайдааҕы күнү-дьылы, ууну кэтээн көрөр тэрилтэ сабаҕалааһынынан Саха сирин кыраныыссатыгар муус хамсааһына ыам ыйын 6 күнүттэн саҕаланыахтаах. Бу “кыраапыгы” айылҕа “тутуһан” иһэр курдук. Оттон иркутскайдар олох даҕаны Бодойботтон Витимҥэ диэри муус хамсааһынын ыам ыйын 12 күнүттэн диэн билгэлээн суруйбуттар этэ. Ол эрээри кинилэр  биэс күнү эбэтэр эрдэлэтэн, эбэтэр хойуутатан “хамсаталлар”. Ол ыам ыйын 6-7 чыыһылаларыгар сөп түбэһэр. Онон ыллахха, биһиги сабаҕалааһыммыт ити кэмҥэ түбэһэр. Иркутскайтан кэлэр иһитиннэрии сороҕор утары өрүттэрдээх. Ону анаалыстаан көрдөххө,  муус устарга сүрдээх  күүстээх хаар түспүтэ.  Тыал үрэн эҥин буолуон сөп,  сүрдээҕин сир-уот куурда диэххэ сөп. Онон улахан ууну биэрбэккэ, эбэбит  кыра ууга эстиэх курдук.  Инньэ гыннаҕына, уутун эбэ-эбэ, үрдэтэ-үрдэтэ, наллаан “анньан” кэлээччи. Өлүөнэ эбэ хоту диэки устар буолан,  бытааннык кэлэрэ биһиэхэ үчүгэй. Оччотугар мууспут бэлэмнэнэн биэриэ этэ. Ленскэйгэ муус ыам ыйын 9-с чыыһылатыгар хамсыаҕа. Маҥнайгы харыы сирдэр ити эҥэр бэлиэтэнэллэр. Ити сири этэҥҥэ  мүччү көтөрө буоллар, илин диэки хамсаан, түргэнник ааһан, муус сылбырҕа соҕустук Өлүөхүмэҕэ кэлэр. Онон буоллаҕына, бу оройуоҥҥа ыам ыйын 12-13 чыыһылаларын диэки эбэбит хамсыырын кэтэһэбит.  Дьокуускай куоракка муус хамсааһынын “кыраапыга” былырыыҥҥы күнүнэн турар – ыам ыйын 16 күнүгэр. Элбэх сыллардааҕы көрдөрүүнэн, Өлүөнэ эбэ ыам ыйын 19 чыыһылатыгар – Пионерия күнүгэр хамсааччы. Онон 16-20 чыыһылалар диэки Дьокуускайга муус хамсыырын күүтэбит.