Олус кутталлаах уокка сиэтиилээх уолчааны быыһаатылар

Халлаан тымныыта күүһүрэн, Өрөспүүбүлүкэтээҕи 2 №-дээх балыыһа-Суһал мэдиссиинискэй көмө киинин Ожоговай киинигэр мэдиссиинискэй көмөҕө наадыйааччы ахсаана элбээтэ.

Бу күннэргэ эмчиттэр икки төгүл кэриэтэ улахан ноҕуруускалаах үлэлииллэр. Билигин манна 85 ыарыһах эмтэнэриттэн 70 %-наратымныыттан эчэйбиттэр (үлүйбүттэр).
«Кииммит 50 куойкалаах, билигин ыарыһахпыт элбээтэ. Ол гынан баран, биһиги кимиэхэ да аккаастаабаппыт, эмтэнээччилэр бары балыыһаҕа киирэн эмтэниэхтээх дьон», -– диэн Ожоговай киин салайааччыта Светлана Владимировна Семеновна иһитиннэрдэ.
2023 сыл саҕаланыаҕыттан 115 киһи көмө көрдөөбүтүттэн 16-та -– оҕолор. 68 киһи Ожоговай кииҥҥэ киирэн эмтэннэ, ол иһигэр 11 оҕо.
Тэҥнээн көрдөххө, былырыын баччаҕа мэдиссиинискэй көмөҕө 69 эрэ киһи наадыйбыта.
2021 сыл ахсынньытыгар ожоговай отделение В.В.Божедонов аатынан Ожоговай кииҥҥэ уларыйбыта. Киин састаабыгар үс подразделение киирэр: улахан дьоҥҥо -– 1 №-дээх ожоговай отделение, оҕолорго -– 2 №-дээх ожоговай отделение уонна реанимация, интенсивнай терапия балааталаах анестезиология уонна реанимация отделениета.

ххх

Быйыл  Ожоговай киин 30 сылын бэлиэтиир. Билигин Киин — суһал уонна анал көмөнү, ол иһигэр термичэскэй эйэчиилээхтэргэ үрдүк технологиялаах мэдиссиинискэй көмөнү оҥорор өрөспүүбүлүкэҕэ соҕотох подразделение. Ону таһынан Уһук Илиҥҥи федеральнай уокурукка Ожоговай кииннэртэн биир улаханнара. Киин исписэлиистэрэ теле-мэдиссиинэ сибээһинэн өрөспүүбүлүкэ мэдиссиинискэй тэрилтэлэригэр барыларыгар суукканы быһа сүбэ-ама биэрэллэр. Термическэй уонна химичэскэй сиэтиилээхтэри, гипотермияны уонна үлүйүүлээхтэри эмтииргэ сүбэ-ама биэрэргэ уонна стандартары оҥорорго кытталлар.
Исписэлиистэрбит олус кутталлаах (сверхкритическай) эйэчиилээх ыарыһахтары быыһааһыҥҥа көрдөрүүлэрэ дойду сүрүн килииникэлэрин кытары тэҥ.
«Ыарахан туруктаах дьону эмтээһин ситиһиитэ — Киин улахан кэлэктиибин наһаа уустук уонна түмсүүлээх үлэтин түмүгэ. Билигин Кииҥҥэ 116 үрдүк таһымнаах быраас, мэдиссиинискэй сиэстэрэлэр, алын сүһүөх мэдиссиинискэй үлэһиттэр күннэтэ түбүгүрэллэр, -– диэн кэпсиир Светлана Семенова.
Москва куорат А.В.Вишневскай аатынан хирургия институтун исписэлиистэрэ ыыппыт бэрэбиэркэлэрин түмүгүнэн, Ожоговай киин РФ бастыҥнарын ортолоругар киирсэр.

2022 сыл ахсынньытыгар Ожоговай киинтэн этин-сиинин 75% уокка сиэппит 12 саастаах уолчаан үтүөрэн тахсыбыта. Бу -– Ожоговай киин уонна Өрөспүүбүлүкэтээҕи 2 №-дээх балыыһа улахан кэлэктиибин сүҥкэн уонна уустук үлэтэ. Ким да туора турбата, бары төһө кыайалларынан көмөлөстүлэр. Реаниматолог-быраастар күнүстэри-түүннэри кини олоҕун туһугар охсустулар.
«Эмтэнээччи туруга ыарахана термическэй сиэтиитэ дириҥин уонна элбэҕин, тыынар уорганнара эчэйбиттэрин уонна кырачаан киһи буоларын кытта сибээстээҕэ. Ол эрэн, араас идэлээх эмчиттэр уопсай күүстэринэн оҕо олоҕун быыһыыр кыалынна», -– диэн реаниматолог-быраас Анастасия Адамова кэпсиир.

«Уолчаан реанимацияҕа 1,5 ый кэриҥэ сытта. Диагностика чинчийиилэригэр Мэдиссиинэ национальнай киинин Педиатриаҕа киинин исписэлиистэрин көмөлөрө наада буолбута. Биһиги Педиатрия киинин дириэктэрин хирургияҕа солбуйааччыта Валентина Алексеевна Саввинаҕа олус улахан махталлаахпыт. Эмчиттэр элбэх ыарахаттары көрүстүлэр, барытын бытархайыгар тиийэ учуоттуохха наада этэ. Холобур, ыарыыны сөпкө сүрүннүүргэ уонна сыаналыырга хаан анаалыһын элбэхтик ылыахха наада этэ, анаалыстар ханна уонна ханнык бириэмэҕэ ылыллыбыттара улахан суолталааҕа. Онон, Өрөспүүбүлүкэтээҕи 2 №-дээх балыыһа лабораторияҕа-диагностикаҕа сулууспата эмтээһин кэмигэр уопсайа 400-тэн тахса лаборатория араас чинчийиитин оҥордо. Эмтэнээччини үтүөрдэргэ улахан кылааттарын балыыһа килиниичэскэй фармакологтара У.С.Портнягина уонна С.С.Кампеев киллэрдилэр. Уолчааны быыһыырга олус элбэх эмп-том туттулунна. Өрөспүүбүлүкэтээҕи 2 №-дээх балыыһа аптыакатын исписэлиистэрэ наадалаах эминэн кэмигэр уонна суһаллык хааччыйдылар. Бастакы күннэргэ тымырга 5 лиитэрэҕэ тиийэ хааны кутуу уонна ыарыһах туругуттан көрөн тиһигин быспакка эмтэниини уларытыы ирдэниллибитэ.
Биһиги Колябыт (аата уларытылынна) олус тулуурдаах уонна кытаанах майгылаах уол», -– диэн бэрэбээскилиир сиэстэрэлэр бэлиэтииллэр.

«Бэрэбээски улахан аҥаара норкуоһунан оҥоһулунна. Биһиги бэрэбээскини сүөрэн баран, эмтэнээччи утуйдаҕына эрэ баастарын ыраастыырбыт. Бэл, ЭКГ-ны норкуос эрэ көмөтүнэн оҥорбуппут, тоҕо диэтэххэ, уол этэ бүттэтэ суоҕа. Биһиги: «Коля бүгүн үчүгэйдик утуйда, уруккутааҕар элбэҕи аһаата, анаалыстара тупсан эрэллэр», — диэн кыра да кыайыыга үөрэрбит. Үлэбит күнэ Коля туругун дьүүллэһииттэн саҕаланара уонна эмиэ онон бүтэрэ. Уолбутун уопсай балаатаҕа көһөрбүттэригэр хайдах курдук үөрбүппүт буолуой?» -– диэн эмчиттэр кэпсииллэр. Коля арыый чэпчээн баран: «Дьыала хайдаҕый?» — диэн быраастарыттан ыйытара.

Коля -– оҕо эдэркээн травматолога, эмтиир быраастартан биирдэстэрэ Степан Никифорович Ивановка нуорманы таһынан олус дириҥ уокка сиэтиилээх бастакы эмтэнээччи.
Урут эт-сиин 40-50% уокка сиэтиитэ олоҕу кытары дьүөрэлэспэт олус кутталлаах эйэчиинэн ааҕыллара. Оттон бу түгэҥҥэ 75% этэ. Баастара барыта дириҥ уонна аһаҕас этилэр. Ол гынан баран, биллэн турар, реанимация сулууспата сайдан уонна хирургия аныгы тэриллэрин көмөтүнэн маннык түбэлтэлэр үтүөрэргэ эрэлэ суоҕунан хайыы үйэ ааҕыллыбаттар», -– диэн 2 №-дээх ожоговай отделение сэбиэдиссэйэ Евгений Александрович Петров иһитиннэрдэ.

(Өрөспүүбүлүкэтээҕи 2 №-дээх былыыһа пресс-сулууспатын матырыйаалларынан)