Тойбохойго өссө биир хочуолунай тутулларыгар баҕарабыт

Сэбиэскэй былаас сылларыгар нэһилиэк хочуолунайдарын тустаах тэрилтэлэр көрөн-истэн олорбуттара. Оччолорго хочуолунайдар тиэхиньиичэскэй уонна үлэлиир туруктарын хааччыйар туһуттан сопхуос салалтата (билиҥҥинэн профильнай да салаа буолбатар) теплотехник-инженер штатын тутан үлэлэтэрэ.

Ол саҕана сайдыы саҥа саҕаланан эрэр буолан, тустаах материальнай-тиэхиньиичэскэй хааччыллыы мөлтөх сылларыгар оччотооҕу дьон үлэлэригэр бэринииилээхтэрэ, туруоруллубут соругу толорорго бэйэлэрин харыстаммат дьулуурдаахтара.  Төһө да улахан саахаллар тахсыбыттарын иһин,  хастыы да хонукка утуйбакка, тоҥоллорун-хаталларын аахсыбакка үлэлээн уонна  салалта, этэргэ дылы, суоҕу баар гынан хааччыйарын күүһүнэн саахаллар улахан хоромньута суох туоратыллаллара. Манна биһиги географическай өттүнэн Мииринэйгэ, Ленскэйгэ чугаспыт үгүстүк үчүгэй өттүнэн дьайбыта мэлдьэх буолбатах. Улуу нуучча салайааччыларын кытары уопсай тылы булан, сопхуос, совхозрабкооп, оскуола салайааччылара элбэх матырыйаалы, турбаны, электроду уо.д.а. мүччү ыһыгыннаран,  балаһыанньаттан тахсалларын таһынан бэйэлэрин истэригэр эмиэ ылсан-бэрсэн көмөлөсүһэллэрэ.

Бырамыысыланнаска үлэлээн буһуу-хатыы оскуолатын ааспыт салайааччы Вячеслав Штыров СӨ  бэрэсидьиэнэ  буолан баран,  оччотооҕу балаһыанньаны сөпкө өйдөөн сылааһынан хааччыйар салааны ойуччу тутан,  Дьиэ-уот, коммунальнай хаһаайыстыбатын тэрилтэтин тэрийэн,  тимирэн эрэр киһи мастан тардыһарыгар дылы,  үөһээ тыыммыппыт мэлдьэх буолбата ини (тоҕо диэтэххэ, сопхуостар ыһыллан,  үлэлии турар хочуолунайдар сарга-сатаҕай туруктаммыттара). Онтон ыла хочуолунайдар туспа хаһаайыннанан,  материальнай-тиэхиньиичэскэй  туруктара бөҕөргөөн, үлэлиир усулуобуйа тупсарылынна, элбэх саҥа тэриллэринэн  сэбилэммит хочуолунайдар тутулуннулар. Киэҥ-куоҥ хочуолунайдарга механизация күүһүн туһанан үлэлиир буоланнар,  машинист миэстэтэ былдьаһык кэриэтэ буолбутун олохпут көрдөрдө.

Эмиэ биир оттук сезона этэҥҥэ түмүктэнэн,  Дьиэ-уот, коммунальнай хаһаайыстыба Тойбохойдооҕу учаастагын  үлэһиттэрэ  дьэ “һуу”  гынан,  билигин аны күһүҥҥү оттук сезонугар бэлэмнэнэн өрөмүөн үлэтин ыытан баран,  сайын үтүөтүгэр сынньана түһүөхтэрэ.  Оттоон-мастаан,  бэйэлэрин дьиэлэрин-уоттарын бэрийэн баран,  аны күһүҥҥүттэн эмиэ улахан эппиэтинэстээх үлэлэригэр төбөлөрүн оройунан түһэн,  биһиги оҕолорбут сылаас оскуолаҕа үөрэнэллэригэр, тулаайах уонна дьиэлэрин балаһыанньатынан анал көрүүгэ-истиигэ наадыйар оҕолор сылаас дьиэлэргэ иитиллэллэригэр, сытан эмтэнэр ыарыһахтар сөптөөх усулуобуйаҕа эмтэнэллэригэр анаан түбүгүрүөхтэрэ турдаҕа. Былырыыҥҥыттан икки чааһынай сектор ыаллара кииннэммит ситимҥэ холбононнор аһара биһирээн олороллор.

Урут дьиэ-уот, коммунальнай хаһаайыстыбатын Тойбохойдооҕу учаастага тэриллэрин саҕана маастардарынан Степанов Влиандр Егорович, Николаев Александр Николаевич, Дмитрьев Валерий Васильевич уонна Федоров Иван Иванович   үлэлээн ааспыттара. Билигин учаастак маастарынан эдэр сааһыттан совхозрабкооп саҕаттан  хачыгаар эппиэтинэстээх үлэтин этинэн-хаанынан билбит, саҥа технологиялары баһылаабыт Попов Анатолий Александрович 2021 сыл балаҕан ыйыттан таһаарыылаахтык үлэлии сылдьар.

Кини салалтатынан уопсайа 13 киһи үлэлиир.  6 машинист: Уаров Анатолий Прокопьевич, Никифоров Дмитрий Дмитрьевич, Жирков Семен Дмитрьевич, Николаев Петр Михайлович, Никитин Афанасий Константинович, Иванов Спартак Кимович, саахал таҕыстаҕына  туоратар сулууспаҕа: суоппар-силиэсэр Павлов Александр Николаевич, автоматика уонна кэмниир аппаратуралар силиэсэрдэрэ Николаев Иван Гаврильевич, уот силиэсэрэ Сыромятников Сергей Васильевич, уу таһар массыына суоппара Амонов Никита Валерьевич, дьиэ хомуйааччы Виривская Ярослава Демьяновна  бары түмсэн,  ыксаллаах балаһыанньа тахсыбатын туһугар биир киһи курдук таһаарыылаахтык үлэлии сылдьаллар. Уу таһар массыына Тойбохой эбийиэктэрин  таһынан Уһун Күөлүнэн, Куокунунан, Дьаарханынан, Маар Күөлүнэн, Аллыҥанан график быһыытынан тахсан үлэлиир. Ыксал буоллаҕына, бириэмэни аахсыбакка,  түүннэри да тахсар түгэннэрэ баар буолааччы.  Онтон саахал таҕыстаҕына  туоратар сулууспа,  аата да этэрин курдук,  саахал таҕыста да,  улуус хайа да нэһилиэгэр көмөҕө барарга куруук бэлэм туруктаах буоларын, матырыйаалынан, туттар сэбинэн, көрүүчэйинэн хааччыллыытын  маастар тэрийэр.

Манна бэйэлэрин идэлэрин чахчы баһылаабыт холобурга сылдьар үлэһиттэринэн: машинистар Уаров Анатолий Прокопьевич, Иванов Спартак Кимович, автоматика уонна кэмниир аппаратуралар силиэсэрдэрэ Николаев Иван Гаврильевич, суоппар-силиэсэр Павлов Александр Николаевич  буолаллар.

Онтон биһиги, Тойбохой нэһилиэгин олохтоохторо, Дьиэ-уот¸коммунальнай хаһаайыстыба учаастага өссө сайдан, хабар иэнэ кэҥээн, чааһынай секторга кииннэммит ититии хото киирэн, олохпут туруга өссө тупсарыгар баҕарабыт. Ол курдук, олохтоох дьаһалтабыт бырайыак оҥорон, сүүрэн-көтөн улууспут салалтатын өйөбүлүн ылан, дьиэ-уот, коммунальнай хаһаайыстыба көмөтүнэн федеральнай суолбут хаҥас өттүгэр өссө биир саҥа улахан хочуолунай тутуллан, нэһилиэкпит сайдыытыгар төһүү күүс буоларыгар баҕара хаалабыт.