«ТОҤ-ДЖАЗ» бэстибээл саҕаланна

Олунньу 16-18 күннэригэр Марфа, Сергей Расторгуевтар ааттарынан судаарыстыбаннай цииркэҕэ «ТОҤ-ДЖАЗ» диэн VI Бүтүн Арассыыйатааҕы джазовай муусука бэстибээлэ буолар. Бу бэстибээл 10 сыл устата тохтуу сылдьан баран, дьэ, быйыл Турцияттан, Арменияттан, Владивостоктан, Москваттан, Санкт-Петербуртан, Саха сирин джазовай ускуустуба чулуу муусукааннарын уонна тыыннаах муусуканы сөбүлээччилэри түмүөҕэ. 

Бу үс күн устата цииркэ уораҕайыгар үс кэнсиэр буолуоҕа. Бэстибээл ыалдьыттара бээтинсэҕэ көтөн кэллилэр уонна суруналыыстарга пресс-кэмпириэнсийэни тэрийдилэр. Сүрүн көҕүлээччи уонна тэрийээччи, цииркэ дириэктэрэ Сергей Расторгуев бэстибээл тэриллибит устуоруйатын туһунан кэпсээтэ. Цииркэ 1994 сылга тэриллэн, бас билэр дьиэлэниэҕиттэн, бэйэтэ балеттаах, оркестрдаах буолуохтаах диэн соругу толорбуттар. Оркестр тэриллэн, Айаал Малышев салайбыт, онтон салайааччынан Андриан Егоров буолбут.  2004 сыллаахха саҥа дьиэ тутуллан киирбитигэр, бэстибээллэри тэрийэр буолбуттар. 2006 сыллаахха бастакы «ТОҤ-ДЖАЗ» бэстибээл тэриллибит.

— Джазовай увертюраны бэлэмнээбитим, ону «Айархаан» бөлөх солисткалара Sakha Big Band састаабыгар толоруохтара. Бу бэстибээл аатын илдьэ сылдьар премьера буолуоҕа. Гала-кэнсиэркэ Валентина Романова-Чыскыырайы кытта суруйбут композициябыт аан бастаан иһиллиэҕэ.  Джазовай муусуканы сөбүлүүбүн. Инникитин да өйүү туруом, — диэн Сергей Расторгуев  эттэ.

Тэрийээччи, цииркэ оркестрын салайааччы, Sakha Big Band джазовай  оркестры уонна  Session Club джаз-бэнды салайар Егор Ефимов Андриан Егоровы кытта хайдах билсибитин, кини цииркэ оркестрыгар үлэлии ыҥырбытын туһунан кэпсээтэ.

— Бэстибээли тэрийии — уустук үлэ. Көстүбэт үлэтэ, ымпыга-чымпыга элбэх. Өрөспүүбүлүкэҕэ джазовай муусука сайдыытын төрдүгэр турбут салайааччыбыт Андриан Егоров билигин биһиги кэккэбитигэр суох. Онон бэстибээли тэрийии эппиэтинэһин бэйэбэр ылынным. Тываҕа, Москваҕа, Владивостокка, атын да куораттарга  сылдьан, билсибит муусукааннарбын ыҥыртаатым. Кинилэр таһымнара олус үрдүк. Холобур, Алексей Черемизов — Арассыыйаҕа бастыҥ джазовай пианист. Кини урут биһиги бэстибээлбитигэр кытта кэлэ сылдьыбыта. Турцияттан джазовай ырыаһыт Сибель Көсе кэллэ. Биир дойдулаахпыт Июлина билигин Арменияҕа олорор. Онон быйылгы норуоттар икки ардыларынааҕы бэстибээл да диэххэ сөп, — диэн кини эттэ.

Бэстибээлгэ маастар-кылаастар, айар көрсүһүүлэр, кэнсиэртэр буолуохтара. Кэнсиэр бырагырааматыгар классическай джаз, аныгы толорооччулар айымньылара, аранжировкалара иһиллиэхтэрэ.

Ол курдук, Сибель Көсе (Турция), “Квартет Алексея Черемизова” (г. Санкт-Петербург), Юлия Кан уонна jazz-band “Session Club”, «Vladovski Electric Band» (г. Владивосток), Июлина (Ереван), «Айархаан» этно-бөлөх, Руслан Габышев, «Кыл Саха», «Немного Солнца», «Самое Время» бөлөхтөр, Чыскыырай, Марфа, Сергей Расторгуевтар ааттарынан Судаарыстыбаннай цииркэ оркестра, Вячеслав Явкин (г. Москва), Ярослава Марей, Леонид Анциферов, “Sakha Big Band” джазовай оркестр уонна цииркэ дириэктэрэ Сергей Расторгуев кыттыахтара.

Ураты куоластаах ырыаһыт Июлина дойдутугар кыһын кэлбэтэҕэ ырааппытын кэпсээтэ. Кини билигин Ереваҥҥа олорор, саадыгар инжирдэр үүнэн тураллар. Интэриниэккэ икки альбому таһаарбытын, үһүс альбомун бэлэмнии сылдьарын, бэйэтин бырайыагын үлэлэтэрин  туһунан кэпсээтэ. «Саха сиригэр элбэх креативнай идиэйэлэр, талааннаах дьоннор бааллар, кинилэри бииргэ түмүөххэ, сайыннарыахха наада«, — диэн кини эттэ.

«Vladovski Electric Band» бөлөх салайааччыта Владислав Якутко Владивосток биир түүҥҥү кулуубугар Егор Ефимовы көрсөн, бииргэ оонньообуттарын туһунан кэпсээтэ. «Ол көрсүһүү соһуччу курдук этэ да, туох да мээнэҕэ буолбат. Якутко мээнэҕэ Саха сиригэр кэлбэт», — диэн күллэрдэ. Владивостокка джаз муусуканы өйүүр дьон баар буолан, араас сирдэртэн муусукааннар кэлэн түмсэллэр, маастарыстыбаларын үрдэтэллэр эбит. Кини уонтан тахса сыл ааптарыскай муусуканы айар.  Суруналыыстар кини интэриэһинэй араспаанньатын туһунан туоһуластылар. Онуоха кини туох суолталааҕын билбэппин, төрүттэрим Украинаттан Уһук Илиҥҥэ көһөн кэлбиттэрэ диэн хоруйдаата.

— Джаз муусуката — бу ыраас импровизация, көҥүл буолуу, ураты айар турук. Маннык дьоллоох турукпутун үллэстэрбитин, кэлэн истиҥ, сыаналааҥ, — диэн муусукааннар этэллэр.