Саҥа сокуон таксыыстары бэрээдэктиэ дуо?

Арассыыйа Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин «РФ таксыынан пассажирдары уонна таһаҕаһы таһыыны тэрийии туһунан» федеральнай сокуоҥҥа уларытыылары киллэрии уонна РФ сокуонун аакталарын ураты балаһыанньаларын сүтэрбиттэрин туһунан» сокуоҥҥа илии баттаата.
Ааспыт сыл бүтүүтэ уонча сыл соһулла-сыһылла сылдьыбыт «РФ пассажирдары уонна таһаҕаһы кыра таксыынан таһыыны тэрийии туһунан» федеральнай сокуон Судаарыстыбаннай Дууманан үһүс ааҕыыга ылыллан, Бэрэсидьиэн Владимир Путин илии баттаабыта. Нэһилиэнньэ, саҥа сокуон ылыллан таксыылар дьэ бэрээдэктэнэр, сыана бас-баттах барбат ини диэн санаабыт буолуохтаах. Ол гынан баран, эспиэрдэр өҥө хаачыстыбата тупсуоҕар, сыаната намтыаҕар улаханнык саарбахтыыллар, пассажир интэриэһин ханан да көмүскээбэт. Холобур, хоромньу, эчэйии таҕыстаҕына даҕаны, таксыы сулууспата эппиэтинэһи сүгэрэ ураты усулуобуйалаах. Тустаах сокуон аһара уһуннук дьүүллэһиигэ сылдьан ылыллыбыта эмиэ да туһугар кыайыы курдук, ол эрээри ырытан, эспиэрдэр сыанабылларын көрдөххө, нэһилиэнньэҕэ туһата кыра курдук.
Таксыы сулууспатын күлүктэн таһаарыы
Сокуон биир өттүнэн «таксыыны сакаастыыр сулууспа» диэн өйдөбүлү уонна сөптөөх нуормалары киллэрэн, дьону таһар сулууспалары күлүккэ саһыарбакка, суоппары уонна пассажиры тиксиһиннэрээччи эрэ быһыытынан буолбакка, эппиэтинэһи сүгэри ситиһиэ. Билиҥҥитэ, холобур, биһиэхэ баар «InDrive», «Яндекс», «Максим», о.д.а. сулууспалар бырыһыаннаһан икки өттүттэн тиксиһиннэрээччи оруолун эрэ толороллор, массыына көрүҥэ, тиэхиньиичэскэй туруга, суоппар хайдаҕа кинилэри долгуппат, онно эппиэтинэһи сүкпэт.
Таксыы сулууспаларыгар ирдэбил улаатта уонна хайаан да анал испииһэккэ киириэхтэрэ диэн буолла. Аны сулууспалар бэйэлэрэ суоппары сыаналыыр уонна бэрэбиэркэлиир буолуохтара диэн баар. Билиҥҥи үйэҕэ бу кыаллара саарбах, «суор суорун хараҕын оҥпот» диэн өс хоһооно баарын билэбит, ол курдук, хайа тэрилтэ харчы кэлэр сирин хааччахтыай. Ол холобурун, оптуобустар сырыыларыгар тахсар айдааннарга үгүстүк көрөбүт, «Союз Авто» диэн тэрилтэҕэ утаараллар, онтулара «кумаардаан» да көрбөтө элбэх.
Иккис өттүнэн, кэнники кэмҥэ индивидуальнай предпринимательтэн ураты бэйэ дьарыктаах киһи диэн киирбитэ, оннук дьон сөптөөх ирдэбили тутуһан дьону таһаллара көҥүллэнэр буолла. Бу хайысха, дьиҥэр, үөһэ ыйыллыбыт онлайн таксыы сулууспалара тоҕо анньан киирэн, урукку таксыы пааркатын үтэйэн таһаарбыттарын бэрээдэктииргэ оҥоһуллубут курдук. Ол эрээри, сокуон быһыытынан, симиэнэ иннинэ, кэннинэ мэдиссиинэ көрүүтүн ааһыы ирдэбилэ бэйэ дьарыктаах суоппардарга кыаллыбат курдук. Аны айан илииһин толорон илдьэ сылдьыы сулууспаларга эрэ табыллар.
Санаа хоту эппиэтинэһи сүгүөхтэрэ дуо?
Таксыыны сакаастыыр сулууспа 10 эбэтэр уопсай ахсаантан 0,01 % элбэх көҥүлэ суох суоппарга сакааһы биэрбит буоллаҕына, маннык үлэнэн дьарыктанар бырааба быһыллыан сөп. Бу сулууспа туораттан суоппардары ыларын хааччахтааһын мэктиэтэ буолар бадахтаах.
Саҥа сокуон таксыыны сакаастыыр сулууспа быһылаан, хоромньу тахсар түгэнигэр эппиэтинэһи сүгэллэригэр эбээһинэстиир диэн. Ол эрээри, эмиэ элбэх ыйытыы үөскүүр.
Бастатан туран, холобур, өскөтүн эчэйии тахсыбыт буоллаҕына, таксыы суоппара сатаан төлүүр кыаҕа суох эрэ буоллаҕына, эмсэҕэлээччи сулууспаттан ирдэһэр бырааптаах. Оччоҕо дьэ уһун унньуктаах «киирсии» салҕанара биллэр. Иккиһинэн, сулууспа пассажир баайыгар-дуолугар тахсыбыт хоромньуттан эбэтэр доруобуйатыгар оҥоһуллубут эчэйииттэн ураты эппиэтинэһи сүкпэт. Холобур, кэнники ОСАГО полиһа суох эбэтэр сымыйа полистаах таксыыстары кытары тахсар суол быһылааннарыгар хоромньуну толуйтарарга улахан кыһалҕалар үөскүүр буоллулар. Оттон саҥа сокуонунан хайдаҕа буолла. Үсүһүнэн, таксыы суоппарыттан бырыһыан ылар үчүгэй эрээри, быһылаан тахсан, хоромньуну төлүүр түгэнигэр сулууспа эргийэн кэбиһэр кутталлаах. Оччоҕо син биир эппиэтинэһи суоппар сүгэригэр тиийэр.
Дьону хайдах массыына таһара көҥүл
Сэбиэскэй кэмҥэ таксыы сулууспата саһархай өҥнөөх массыыналаах, үрдүгэр анал бэлиэлээх – «шашечкалаах» буолара. Оттон билигин ханнык мааркалаах, хайдах өҥнөөх массыына буолара сокуоҥҥа ыйыллыбатах. Ол эрээри, массыына үрдүгэр өҥнөөх «шашечкалаах» уонна сырдык саһархай банаардаах буолуохтаах эбит.
Оттон массыына иһигэр таһар сулууспа уонна суоппар туһунан иһитиннэрии баар буолуохтаах. Ол гынан баран, массыына хас сыллаах буолуохтааҕар хааччахтааһын суоҕа эмиэ дьиксиннэрэр. Холобур, таксыы сыаната күн-түүн халбаҥныы, ыарыы турдаҕына, киһи хаарбах массыынанан айанныан баҕарбат. Оттон биһиэхэ, Саха сиригэр, буоларын курдук, үөһэ ыйыллыбыт таксыы сулууспаларыгар үксүн кэлии дьон эргэ массыыналарынан дьону таһаллар. Аны онуоха билигин тастан массыына киириитэ аҕыйаан, сотору кэминэн билигин сүүрэ сылдьар таксыылар хаарбах туруктаналлара саарбаҕа суох.
Биһиги тымныыбытыгар массыына өр сулууспалаабат, аҕыйах сылынан алдьанар диэн ааттыыллар, аны туран, билиҥҥи сааҥсыйа кэмигэр омук массыынатыгар саппаас чаас суоҕа эбэтэр ыараан кэлиитэ эмиэ кэккэ кыһалҕаны үөскэтиэ. Бииринэн, саппаас чаас булуу, аҕалтарыы, иккиһинэн, онон сылтаан дьону таһыы сыаната үрдээһинэ.
Таксыы суоппарынан ким буоларый?
Саҥа сокуонунан бэйэ дьарыктаах киһи, урбаанньыт эбэтэр хампаанньаны, сулууспаны кытары үлэ дуогабарын баттаспыт киһи таксыылыыр кыахтаах.
Дьону таһар киһи пассажирдар олохторун уонна баайдарын-дуолларын страховкалаабыт (бу эбэһээтэлинэй) уонна ОСАГО полистаах буолуохтаах. Онуоха чааһынай киһитээҕэр таксыыстарга ОСАГО хааччахтаах: саамай муҥутуур тарыып икки төгүл улахан, билигин баазабай ыстаапка 15 756 солк. диэри тиийэр. Холобур, өскөтүн таксыыс 23 саастаах уонна ааспыт сылга суол быһылааныгар түбэспит буоллаҕына, страховка 137 тыһ. солк. курдук буолуо.
Аны күүһүлээһини кытары сибээстээх буруйу оҥорон сууттаммыт суоппардары наймылаһыы бобуллар. Итини таһынан, быраабын элбэхтик быстарбыт суоппар, сыл иһигэр быраабын ылаат эмиэ быһыллыбыт буоллаҕына, дьону таһар бырааба суох. Үс ыстараабы төлөөбөккө сылдьар суоппар эмиэ кылгас кэмҥэ үлэлиирэ тохтотуллар, барытын төлөөтөҕүнэ көҥүллэнэр диэн эбит. Оттон туруоруллубут ирдэбили мэлдьи кэһэр буоллаҕына, таксыыстыыр көҥүлүн букатын быһыахтарын сөп.
Эспиэрдэр этэллэринэн, өссө биир өйдөммөт түгэнинэн, куорат «географиятыгар» эксээмэни туттарыы киминэн, хайдах ыытыллыахтааҕа, оннук билиини ким хонтуруоллуохтааҕа биллибэтэ буолар.
Сыана үрдүө, хаачыстыба саарбах…
Сокуон тахсаатын кытары дьону таһыы өҥөтүгэр сыһыаннаах эрэ бары сыана ыарыырын туһунан этиммитэ. «InDrive» төрүттээччитэ Арсен Томскай тута телеграм-ханаалыгар, куорат суоппардарын сойууһа сыана ыарыаҕын, таксыыга үлэһит аҕыйыаҕын туһунан санааларын аһаҕастык эппиттэрэ. Билиҥҥи ырыынак усулуобуйатыгар ким барыһын сүтэриэн баҕарыай, онон таксыы сулууспатын суоппардарын араастаан ыгыан наада дии. Ол холобурун «InDrive» ааспыт сыл бүтүүтэ сыанатын үрдэппитин билэбит. Урут таксыы сууматыттан киирбит харчы 5-7 % ылар буоллаҕына, аны 10 %, онтон даҕаны элбэҕи ылыан сөп буолбут. Ол оннугар сыанатын икки төгүл улаатыннарар кыахтаммыт. Дьиҥэр, аан бастаан «InDrive» тэриллэригэр сулууспаттан туспа, бэйэлэрэ үлэлээх дьон, таарыйа кыра сыанаҕа таһалларыгар аналлаах диэн этэ. Ол бэйэтэ кыаҕыран, аны аан дойдуга тиийэ арыллан, сыананы билэринэн айбардыыр буола үүннэ.
Ыксыыр киһи уонна биһиги курдук тыйыс тымныылаах сиргэ тоҥо-хата турбакка, сыананы кэрэйбэккэ, сакаастыыр. Сарсыарда оҕотун илдьээччи, оскуолаҕа, үлэҕэ ыксааччы да элбэх буоллаҕа. Ол да буоллар, оччо сыананы үрдэтэн баран өҥө хаачыстыбатын тупсарара буолуо дуо? Тоҕо эрэ саарбахтыах санаам кэлэр. Нэһилиэнньэлээх пуун иһигэр даҕаны, тыраассаҕа даҕаны үөһэ ыйыллыбыт сулууспа нөҥүө сакаастаан айаннаан баран этэҥҥэ тиийиэҥ диэн ким даҕаны мэктиэлиир кыаҕа суох. Ол үгүс өттүнэн суоппартан улахан тутулуктааҕа буолуо эрээри, массыына туругуттан эмиэ диэн этиэхпин баҕарабын.
Ол курдук, Дьокуускай – Покровскай хайысхатынан сыана 500-600 солк., Дьокуускай – Бэрдьигэстээх 800-1000 солк., Дьокуускай – Нам хайысхатынан 500 солк. «InDrive» сулууспатынан айанныахха сөп, ол гынан баран, бу күннэргэ халлаан лаппа тымныйан, таксыы сырыыта аҕыйаан, сыана бас-баттах барарын билэ-көрө сылдьаҕыт. Холобур, Хаҥалас улууһун Покровскайыгар диэри 800-1000 тиийэ халбаҥныыр. Оттон айанныы сылдьыбыт дьон массыыналар тымныыларын эттэринэн-хааннарынан билбит буолуохтаахтар. Ол аата, сыана хаачыстыбаҕа эппиэттээбэт диэн буолар.
Тырааныспар министиэристибэтэ сыананы бэрээдэктиэ дуо?
СӨ Тырааныспарга уонна суол хаһаайыстыбатыгар министиэристибэтэ кыра таксыы массыынатынан дьону уонна айанньыт таһаҕаһын таһыыны тэрийэр итиэннэ эрэгийиэннээҕи судаарыстыбаннай хонтуруолу толорор боломуочуйалаах уорган быһыытынан таксыы суоппардарын эрэ буолбакка, аны таксыы сулууспатын (агрегаторын) эмиэ бэрээдэктиэ.
Ол курдук, министиэристибэ таксыынан дьону таһааччылары, таксыы массыыналарын уонна сулууспаларын испииһэктиэ (реестр). Сокуоҥҥа сөп түбэһиннэрэн, сууттаммыт дьон буруйдарын боруостуур болдьохторо бүтэ илигинэ уонна элбэх ыстарааптаах буоллахтарына, үлэлииллэрэ бобуллар. Суоппарынан үлэлиэн баҕарар киһи ИП эбэтэр бэйэтэ дьарыктаах киһи быһыытынан анал регистрацияны ааһыахтаах эбэтэр таһар сулууспаны кытары үлэ дуогабарын баттаһыахтаах.
Тырааныспар уонна суол хаһаайыстыбатын миниистирэ Владимир Сивцев соторутааҕыта быһа эпииргэ: «Кыра массыынанан таксыы өҥөтүн оҥорооччу урбаанньыт эбэтэр юридическай сирэй буолуохтаах. Сүнньүнэн итинэн агрегатордар (суоппардар, таксыыстар холбоһуктара) дьарыктаналлар. Таксыы сыаната судаарыстыба өттүттэн бэрээдэктэммэт, көҥүл ырыынак сыаната олохтонор. Министиэристибэ 8 миэстэҕэ диэри олбохтоох массыыналарга дьону таһарга лиссиэнсийэ биэрэр. Быйыл балаҕан ыйын 1 күнүттэн бу хайысханы бэрээдэктииргэ таксыы туһунан саҥа сокуон күүһүгэр киириэ. Сокуон быһыытынан, бары сулууспалар дуогабарынан үлэлиэхтэрэ уонна дьону таһааччы быһыытынан регистрацияны уонна техкөрүүнү эбэһээт барыахтара. Биһиги бу сулууспаларга бэрээдэги сыыйа-баайа киллэрэри былаанныыбыт», – диэн эппитэ.
САНААЛАР
Гаврил, улуус таксыытын суоппара:
— Сокуон киирэр үһү диэн истибитим, ол гынан баран улаханнык толкуйдуу иликпин. Арай ардыгар индрайверынан дьону таһар буоламмын, онно бырыһыана улааппытын этиэм этэ. Урут киһи таксыылаан син барыс киллэрэр этэ, оттон билигин бырыһыан улаатан, лаппа түстэ. Ол иһин маннык тымныыларга айанныы сатаабаппын. Өрөбүллэрбэр Намынан, Чурапчынан сылдьабын, онно ситим бөлөҕүн, эбэтэр билэр дьонум нөҥүө пассажирдары булар буоламмын, барыһым бэйэбэр хаалар. Саҥа дьыл иннинэ Бүлүү бөлөх улуустарыгар бара сылдьыбытым, уһун айан, тымныы буолан, үөрүйэҕэ суох киһи айанныырыгар ыарахаттардаах эбит. Онуоха массыынаҥ эмиэ эппиэттиир буолуон наада.
Мария, «InDrive» сулууспатын таксыыһа:
– Бу сулууспаҕа үлэлээбитим син ыраатта. Ааспыт сылтан бэттэх уларыйыылар киирбиттэрэ билиннэ. Урут бу сулууспа бырагырааматынан муҥутаан 50 солк. үрдэтэр этибит, аны икки төгүл бэйэҥ үрдэтэр кыахтааххын. Ол гынан баран, наһаа харчыга охтубаппын, куорат кытыытыгар бара сатаабаппын, чугастыы, кыра сыанаҕа ылабын. Ол эрээри билигин Сулууспа өҥөтүн иһин бырыһыанын улаатыннаран кэбиһэн, барыһа суох буолла. Анал счет баар, онно суумаҕын уган кэбиһэҕин, онтон устан иһэр.
Кэнники саха бу сулууспаҕа аҕыйаата, үксэ кэлии дьон буолла, баҕар, тутуллар бырыһыан улаатан буолуо. Тумус туттуллар уонна онто суох диэҥҥэ арахсабыт, бастакылар сыананы олох түһэрбэттэр, аны пассажирдары кыра сыанаҕа ыллаххына эмиэ эрэй, билэннэр айдаарар да түгэннэрэ баар. Эриэйтиниҥ эмиэ хайдах сыаналанара биллибэт буолла, бырагыраама тупсарыллар курдук эрээри, төттөрүтүн сыананы үрдэтэргэ күһэйэр курдук. Тутуллар бырыһыан үрдээбитигэр айдаара сатаабыппыт даҕаны, ханна, кимҥэ туруорсарбытын төрдүн-төбөтүн булбаккабыт, оннук хаалбыппыт. Сокуон киирдэҕинэ, дьэ олох даҕаны дьиҥнээх ырыынак сыһыана үөскээн, ким күрэстэһэр кыахтаах, ол хаалара буолуо.
Бэйэм тус үлэлээх киһибин, ол гынан баран, көҥүл бириэмэм элбэх буоллаҕына таксыылыыбын, оттон манан эрэ айаҕын ииттэн олорор киһиэхэ ыарахан буолууһу быһыылаах.
Николай, Бүлүү бөлөх улуустарын таксыытын суоппара:
– Биһиги Бүлүү бөлөххө, Сунтаарга тиийэ дьону илдьэбит. Лиссиэнсийэлээхпит, икки буолан атастаһа сылдьан айанныыбыт, массыынабытын мэлдьи көрүнэ сылдьабыт, онто суох табыллыбат. Күһүн-саас суол алдьаннаҕына эрэйдээх, массыынаҥ да моһуоктуура, пассажир даҕаны кыҥкыйданара баар буолааччы. Мин индивидуальнай предпринматель быһыытынан дьону таһабын, сокуон туһунан этэр уустук, ылыллан олоххо киирдэҕинэ көрүллүө. Дьону таһыыга сыана ыарааһына суол-иис мөлтөөтөҕүнэ, бэнсиин сыаната үрдээтэҕинэ тахсааччы. Индрайверынан биир-икки киһини ылааччыбын, үксүн айан туһунан бөлөххө суруйааччылар эбэтэр дьонтон истэн итиэннэ мэлдьи эрэнэн миигин кытары айанныыр дьонноохпун. Бириэмэтиттэн, тиэхиньикэ туругуттан көрөн массыынабытын уларытабыт, билигин саппаас чаас көстөрө уонна тастан саҥатык массыына киирэрэ уустук буолла быһыылаах.
«Бүлүү», «Халыма» федеральнай суолларга сүүстэн тахса тиэхиньикэ дьуһуурустубалыыр
Өрөспүүбүлүкэҕэ тымныы күннэр тураннар, «Бүлүү» суолун управлениета «Бүлүү» уонна «Халыма» федеральнай суолларга күнүстэри-түүннэри сүүстэн тахса тустаах тиэхиньикэни суолу патруллааһыҥҥа үлэлэтэр.
Ол курдук, туһааннаах федеральнай суолларга тыҥааһыннаах быһыы-майгы үөскүүр түгэнигэр «Бүлүү» Упрдор ФКУ диспиэччэрскэй сулууспатыгар +79245938028 нүөмэргэ эрийэргэ сүбэлиир.
А-331 «Бүлүү» федеральнай суолга массыыналар тохтоон, сынньанан ааһар анал сирдэрэ: 14-с, 26-с, 30-с, 35-с, 37-с, 60-с, 70-с, 79-с, 90-с, 94-с,119-с, 135-с, 137-с, 147-с, 168-с, 252-с, 289-с, 338-с, 544-с, 609-с, 656-с, 702-с, 752-с, 769-с, 788-с, 956-с, 1101-с, 1108-с,1130-с, 1165-с, 1172-с, 1187-с, 1214-с,1241-с, 1297-с килэмиэтирдэргэ.
СТО уонна шиномонтажтар туһааннаах хайысханан маннык килэмиэтирдэргэ бааллар:
187-с, 218-с, 506-с, 657-с, 658-с, 960-с, 690-с килэмиэтирдэрэ.
Р-504 «Халыма» федеральнай суолга массыыналар тохтоон, сынньанан ааһар анал сирдэрэ: 20-с, 35-с, 43-с, 126-с, 140-с, 206-с, 365-с, 457-с, 477-с, 507-с, 551-с, 595-с, 678-с, 775-с, 787-с, 891-с, 963-с, 1024-с килэмиэтирдэргэ.
СТО уонна шиномонтаж: 77-с, 178-с, 197-с,
255-с, 406-с, 407-с, 407-с, 970-с, 971-с килэмиэтирдэргэ.
Сообщить об опечатке
Текст, который будет отправлен нашим редакторам: